Το ρομπότ Curiosity «μπορεί να μόλυνε τον Άρη με ζωή» Το ρομπότ Curiosity «μπορεί να μόλυνε τον Άρη με ζωή» Selfie του Curiosity στον Άρη. Το ρομπότ ίσως έχει παρέα. (Φωτογραφία: NASA/JPL-Caltech ) 20 Βοστόνη, Μασαχουσέτη Ο τελευταίος ρομποτικός εκπρόσωπος της NASA στον Άρη δεν αποκλείεται να μεταφέρει σκληροτράχηλους λαθρεπιβάτες: δύο νέες μελέτες ενισχύουν την ανησυχία για ανθεκτικά μικρόβια που ενδέχεται να επέζησαν στο ταξίδι και να μόλυναν έναν πλανήτη με γήινη ζωή. Η πρώτη από τις δύο μελέτες που παρουσιάστηκαν αυτή την εβδομάδα σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Μικροβιολογίας δείχνει ότι μια κατηγορία γήινων μικροβίων θα μπορούσε δυνητικά να επιζήσει στον Άρη. Η δεύτερη μελέτη αποκαλύπτει ότι το Curiosity, το εξάτροχο ρομπότ που εξερευνά τον Κρατήρα Γκέιλ του Άρη από το 2012, ήταν μολυσμένο με μικρόβια που ίσως θα μπορούσαν να αντέξουν το πολύμηνο ταξίδι στο διάστημα. Όλες οι διαστημικές αποστολές καθαρίζονται και απολυμαίνονται προσεκτικά πριν την αναχώρηση, όχι μόνο για την προστασία του εξοπλισμού από τη σκόνη αλλά και λόγω των φόβων για μόλυνση από οργανισμούς που δυνητικά μπορούν να επιζήσουν στο διάστημα. Όμως, παρά την απολύμανση με υπεριώδες φως και υπεροξείδιο του υδρογόνου, αρκετά μικρόβια είναι γνωστό ότι επιζούν. Αυτό συνέβη και στο Curiosity. Η Στέφανι Σμιθ του Πανεπιστημίου του Άινταχο εξέτασε τα δείγματα που είχαν ληφθεί με μπατονέτες από τις επιφάνειες του ρομπότ πριν από την εκτόξευση. Η ανάλυση αποκάλυψε 65 είδη βακτηρίων, αρκετά του γένους Bacillus. Στο εργαστήριο, οι ερευνητές εξέθεσαν τα βακτήρια αυτά σε αποξήρανση, υπεριώδη ακτινοβολία, ψύχος και ακραία όξινα ή αλκαλικά περιβάλλοντα, και διαπίστωσαν ότι το 11% άντεξε σε τουλάχιστον μία από αυτές τις πολύ σκληρές συνθήκες. «Δεν γνωρίζουμε αν τα μικρόβια αποτελούν πραγματική απειλή [για τον Άρη]» σχολιάζει στο Nature.com η Δρ Σμιθ. «Μέχρι να βεβαιωθούμε, είναι καλύτερα να κρατήσουμε μέτρα προφύλαξης» προσθέτει. Η μελέτη δείχνει να επιβεβαιώνει μια άλλη έρευνα που παρουσιάστηκε στις αρχές Μαΐου, σύμφωνα με την οποία αρκετά μικρόβια μπορούν δυνητικά να επιβιώσουν σε ένα πολύμηνο διαστημικό ταξίδι, κρυμμένα ίσως σε σημεία του σκάφους που δεν εκτίθενται άμεσα στην ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία. Η δεύτερη από τις δύο νέες μελέτες που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο δείχνει ότι τα μεθανογόνα, πρωτόγονα μικρόβια που κατατάσσονται στα αρχαιοβακτήρια, μπορούν δυνητικά να επιζήσουν στον Άρη. Πρόκειται για μικρόβια εντελώς διαφορετικά από τα κοινά βακτήρια, τα οποία χρησιμοποιούν υδρογόνο ως πηγή ενέργειας και διοξείδιο του άνθρακα ως τροφή. Είναι επίσης αναερόβια, δεν χρειάζονται οργανικές ουσίες ούτε φως για να επιζήσουν, οπότε θα μπορούσαν ίσως να επιζούν στο υπέδαφος του Άρη. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Άρκανσο πειραματίστηκαν με δύο μεθανογόνα, τα Methanothermobacter wolfeii και Methanobacterium formicicum, τα οποία διαπιστώθηκε ότι αντέχουν στους ακραίους κύκλους ψύξης και απόψυξης στην επιφάνεια του Άρη. «Η επιφανειακή θερμοκρασία του Άρη παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις, και συχνά κυμαίνεται στη διάρκεια της ημέρας από τους -90 βαθμούς Κελσίου το βράδυ στους +27 βαθμούς» λέει η διδακτορική φοιτήτρια Ρεμπέκα Μίκολ που πραγματοποίησε τα πειράματα. Η μελέτη απηχεί τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών, ωστόσο δεν αποδεικνύει ότι τα αρχαιοβακτήρια θα μπορούσαν πραγματικά να αναπτυχθούν στον Άρη. Παρόλα αυτά, τα ευρήματα ίσως ενδιαφέρουν τους αστροβιολόγους, καθώς το 2004 ανιχνεύθηκε στην ατμόσφαιρα του Άρη το αέριο μεθάνιο, το οποίο θα μπορούσε θεωρητικά να προέρχεται από μεθανογόνους οργανισμούς. Κανείς πάντως δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο τα γήινα μικρόβια να γίνουν οι πρώτοι άποικοι του Άρη ή άλλων προορισμών που επισκέπτονται γήινες αποστολές. Κανείς δεν αποκλείει επίσης το ενδεχόμενο τα δείγματα πετρωμάτων που θα φέρουμε μια μέρα από τον Άρη να έχουν μολυνθεί στο δρόμο με γήινη ζωή. Θα ήταν ένα ατύχημα που μόνο σύγχυση θα μπορούσε να φέρει στην αναζήτηση για εξωγήινη ζωή. Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης Newsroom ΔΟΛ

 ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

Το διάτρητο άλλοθι της πλάνης

ΠΟΛΙΤΙΚΗ 20.05.2014 : 12:47

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:ΣΧΟΛΙΟ

Η αυτοαθωωτική φόρμουλα «ο όφις ηπάτησέν με, και έφαγον» συνοδεύει εξαρχής την ανθρωπότητα, σύμφωνα τουλάχιστον με την αφήγηση της Βίβλου, που οι καθ’ ημάς ναζιστές θα την πετούσαν σίγουρα στην πυρά. Κι όχι από το αρχαιοελληνοπρεπές φρόνημα που παριστάνουν πως έχουν, κρατώντας πυρσούς και ασκώντας συστηματικά την κρυπτεία. Αλλά επειδή, κατά το α λα «Μάιν Καμπφ» πιστεύω τους, οτιδήποτε εβραϊκό είναι περίτριμμα προς απανθράκωση. Το τέχνασμα της μετακύλισης των ευθυνών πάνω σε οποιονδήποτε όφι δεν ερμηνεύει και δεν δικαιολογεί τίποτα. Αν δεν έχεις τη βούληση να αντισταθείς στον πειρασμό, αν ενδίδεις ενθουσιωδώς και προσφέρεις τη θαλπωρή σου στο αυγό του φιδιού, δεν φταίει βέβαια το ερπετό που ξεπετιέται, έτοιμο να καταβροχθίσει κι εσένα τον ίδιο. Αλλά πια, έπειτα από τρεις εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες η Χ.Α. κατέγραψε υψηλά ποσοστά, δεν δικαιούμαστε να μηρυκάζουμε άλλο το τροπάριο περί αγαθών πεπλανημένων. «Επλανήθησαν» μία φορά, δύο, τρεις. Και κάθε νέα πλάνη τους ήταν χειρότερη της πρώτης, διότι αυξανόταν ο βαθμός γνώσης και συνειδητοποίησης. Οσο συνεχίζουμε λοιπόν να κρυβόμαστε πίσω από το ψευδοερμηνευτικό τρυκ «ο όφις ηπάτησέν με», κρυβόμαστε πίσω από το πρόβλημα. Δεν τολμούμε να το δούμε καταπρόσωπο. Ούτε καν να το εξονομάσουμε.

Το ενδεχόμενο ένα τμήμα του χρυσαυγίτικου εκλογικού σώματος να ψηφίζει από αντισυστημικό μένος (τόσο τυφλό μάλιστα ώστε να μη βλέπει πως η Χ.Α είναι βραχίονας του συστήματος), χωρίς να ασπάζεται το σύνολο των ιδεών της, ούτε το ίδιο αθωώνει ούτε τη συνολική εικόνα διαφοροποιεί. Δεν είναι πολιτικά αθώοι όσοι ψηφίζουν τη Χ.Α. κι ας μη λατρεύουν λ.χ. τον Χίτλερ, διότι με την (τρίτη συναπτή) ψήφο τους νομιμοποιούν και όσους λατρεύουν τον Χίτλερ. Και να το ’θελαν άλλωστε, δεν μπορούν να γράψουν «ναι μεν αλλά» πάνω στο μαύρο ψηφοδέλτιο που ρίχνουν στην κάλπη.

Ποια η συνολική εικόνα; Σκοτεινή, εγκληματική, όπως αναδείχθηκε από τις έρευνες της Δικαιοσύνης και όπως την καταγράφει η κοινωνική εμπειρία. Η Χ.Α. κατόρθωσε να συγκεντρώσει στην κοίτη της ό,τι φιλοτυραννικό, σοβινιστικό, ρατσιστικό, μισαλλόδοξο, αντιεβραϊκό υπήρχε ήδη. Μονολεκτικά, ό,τι ελληναράδικο. Που δεν ήταν ποτέ μικρό, απλώς προτιμούσε να κρύβεται στους κόλπους κομμάτων εξουσίας. Δεν είναι μακριά η χούντα, για να ’χουμε ξεχάσει πόσοι την υπηρέτησαν εξ εθελοδουλίας και πόσοι (λιγοστοί) αντιστάθηκαν. Ούτε η Κατοχή είναι τόσο μακριά ώστε να μη θυμόμαστε από ποιους μηδίσαντες και χιτλερίσαντες κατάγονται ιδεολογικά οι σημερινοί φιλοναζιστές. Η ψήφος στη Χ.Α. δεν οφείλεται σε περιστασιακή θυμική υπεραντίδραση αλλά πιστοποιεί ιδεολογική ταύτιση. Εχει γίνει σαφές ότι ντρεπόμαστε να το αποδεχτούμε αυτό. Να ομολογήσουμε δηλαδή ότι ένα μεγάλο λαϊκό κομμάτι ενστερνίζεται ανενδοίαστα και συνειδητά τη χρυσαυγίτικη ιδεοληψία. Ετσι όμως θα μείνουμε αμήχανοι και απράγμονες με την ντροπή μας. Που θα μεγαλώνει.

Έντυπη