Thursday, 11 August 2016

Συζητώντας με πρώην πρωθυπουργούς

 
Αθανάσιος Έλλις ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΕΛΛΙΣ

Συζητώντας με πρώην πρωθυπουργούς

ΠΟΛΙΤΙΚΗ 
Με αφορμή την κρίση στην Τουρκία και το απρόβλεπτο σκηνικό που μπορεί να προκύψει για την Ελλάδα στον απόηχο του αποτυχημένου πραξικοπήματος και των εκκαθαρίσεων που σημειώνονται στη γειτονική χώρα, σκεφτόμουν –δεν είναι, φυσικά, η πρώτη φορά– πόσο λείπει ένα μίνιμουμ συναίνεσης από μια χώρα που τη χρειάζεται τόσο πολύ. Πόσο λείπει μια ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα στους ανθρώπους που έχουν χειρισθεί ή καλούνται τώρα να χειρισθούν εθνικά ευαίσθητες καταστάσεις. Πόσο λείπει η διάχυση των γνώσεων, σε μερικές περιπτώσεις της σοφίας, που έχουν κάποιοι άνθρωποι. Και, τελικά, πόσο λείπει η υιοθέτηση μιας εθνικής προσέγγισης, έστω στα μεγάλα.

Στην περίπλοκη σχέση με την Τουρκία δεν είναι μόνον οι συνεχείς αμφισβητήσεις, οι πάγιες διεκδικήσεις και οι συχνά παραβατικές ενέργειες της γειτονικής χώρας. Στο παζλ έχει πλέον προστεθεί και το αβέβαιο σκηνικό που δημιουργούν οι τεταμένες σχέσεις της Αγκυρας με τους εταίρους και συμμάχους της Αθήνας και οι συνέπειες που μπορεί αυτές να προκαλέσουν σε ζητήματα μείζονος σημασίας για την Ελλάδα όπως είναι το προσφυγικό και το Κυπριακό.

Πέρα από τη θεσμική διαβούλευση στο πλαίσιο της Βουλής, όπως και των συναντήσεων των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οι οποίες στην πράξη αποδεικνύονται περισσότερο επικοινωνιακού παρά ουσιαστικού χαρακτήρα, δεν θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμες επαφές τού εκάστοτε πρωθυπουργού με προκατόχους του;

Ποιος μπορεί να αρνηθεί τη χρησιμότητα μιας ειλικρινούς ανταλλαγής απόψεων και μεταφοράς εμπειριών και γνώσεων από έναν πρώην πρωθυπουργό σε έναν νυν, πόσο μάλλον όταν, όπως συμβαίνει σήμερα, αυτός τυχαίνει να είναι νεαρός και σχετικά άπειρος; Δυστυχώς, η απουσία τέτοιων διαβουλεύσεων δεν εκπλήσσει. Εδώ δεν έγιναν καθ’ όλη τη διάρκεια της τελευταίας εξαετίας που η χώρα μαστίζεται από τη βαθύτερη οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση της μεταπολιτευτικής περιόδου. Οι τεκτονικές αλλαγές στην Τουρκία θα άνοιγαν τον δρόμο για τέτοιες συναντήσεις;

Εδώ οι πολιτικοί αρχηγοί δεν στήριξαν τον Καραμανλή, τον Μάρτιο του 2009, όταν τους εξηγούσε την κρισιμότητα της κατάστασης και αυτοί, κινούμενοι προφανώς με μοναδικό γνώμονα το εθνικό συμφέρον και ως απόρροια της αυξημένης εθνικής τους συνείδησης, διαπίστωναν ότι δεν συντρέχει κανένας λόγος να παράσχουν συναίνεση.

Μισό χρόνο αργότερα ο Γιώργος Παπανδρέου επέμενε ότι «λεφτά υπάρχουν» και οδηγούσε τη χώρα σε πρόωρες εκλογές άνευ λόγου και στη συνέχεια στο μνημόνιο.

Η Ιστορία όμως επαναλαμβάνεται, είτε ως φάρσα είτε ως τραγωδία. Λίγους μήνες μετά ήταν η σειρά του Παπανδρέου να εισπράξει την ανάλογη συμπεριφορά από τον Αντώνη Σαμαρά, τον πρώην συγκάτοικό του στα φοιτητικά τους χρόνια στη Bοστώνη, ο οποίος αρνήθηκε να τον στηρίξει και τον άφησε να σηκώσει μόνος του τον «σταυρό του μαρτυρίου». Η ιστορία των χαμένων ευκαιριών συνεχίσθηκε ακόμη και όταν στο στόχαστρο δεν υπήρχε πολιτικός αντίπαλος, αλλά ένας τεχνοκράτης. Ο τότε αρχηγός της Ν.Δ. βιαζόταν να ρίξει τον Παπαδήμο για να γίνει αυτός πρωθυπουργός. Αλλά, όπως ήταν φυσικό, έπεσε και αυτός με τη σειρά του θύμα της σοβαρότητας και της εθνικής υπευθυνότητας που διακρίνει τους πολιτικούς μας αρχηγούς, ανεξαρτήτως ιδεολογίας. Δύο χρόνια αργότερα ήταν ο Αλέξης Τσίπρας αυτός που δεν άντεχε άλλο να περιμένει. Ετσι, σταμάτησε την ανάκαμψη που κατέγραφε η ελληνική οικονομία, για να οδηγήσει τη χώρα και αυτός με τη σειρά του σε πρόωρες εκλογές οι οποίες μόνο ζημία προκάλεσαν στην οικονομία.

Καθ’ όλη τη διάρκεια όλων αυτών των δύσκολων ετών κανείς πρωθυπουργός δεν προχώρησε σε κύκλο επαφών με προκατόχους τους. Οι μεταξύ τους σχέσεις είναι ανύπαρκτες και ενίοτε εχθρικές. Το πρόσφατο παρελθόν, λοιπόν, δεν γεννά αισιοδοξία. Τη στιγμή που ενδεχομένως να βρισκόμαστε μπροστά σε σημαντικές γεωπολιτικές αναπροσαρμογές στη γειτονιά μας με πρωταγωνιστή την Τουρκία, ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να εγκαινιάσει μια τέτοια διαδικασία, υπό την προϋπόθεση ότι θα πρόκειται για συζητήσεις ουσίας και εθνικής ευθύνης, χωρίς διαρροές. Θα κερδίσει ο ίδιος, αλλά και η χώρα, ενώ ίσως ανοίξει ένα παράθυρο για διαφορετικές συμπεριφορές, από όλους.

No comments:

Post a Comment