ΤΡΙΜΕΡΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

Το ενεργειακό παιχνίδι στη σκακιέρα της Αν. Μεσογείου

Ισχυρό μήνυμα ασφάλειας, σταθερότητας και συνεργασίας στέλνουν από την Αθήνα οι ηγέτες της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Κύπρου, τη στιγμή που η Μέση Ανατολή βουλιάζει καθημερινά όλο και περισσότερο στην αποσταθεροποίηση και στη βία, η κρίση στη Συρία έχει εμπλέξει στη θερμή αντιπαράθεση όλες τις μεγάλες δυνάμεις και η ισλαμική τρομοκρατία απλώνει τις ρίζες της βαθιά στην περιοχή, δημιουργώντας όμως ασύμμετρη απειλή για όλη την παγκόσμια κοινότητα.

Από το Σαν Μπερναρντίνο της Καλιφόρνιας μέχρι την Aγκυρα και την Ινδονήσια και από το Παρίσι μέχρι το Ναϊρόμπι και την Υεμένη.

Οι Αλέξης Τσίπρας, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι και Νίκος Αναστασιάδης με τη σημερινή τρίτη σύγκληση της τριμερούς ουσιαστικά θεσμοθετούν αυτή τη συνεργασία μεταξύ τριών χωρών που μαζί με το Ισραήλ ελέγχουν όλη σχεδόν την Ανατολική Μεσόγειο, στέλνοντας το μήνυμα στη διεθνή κοινότητα ότι οι δυο (τεμνόμενες) τριμερείς αποτελούν τον μοναδικό πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή.

Ο διάδρομος ασφάλειας που συγκροτούν οι τέσσερις χώρες μπορεί να αποτελέσει ουσιαστικά ανάχωμα σε μια ανεξέλεγκτη διάχυση της ισλαμική τρομοκρατίας αλλά και το προκεχωρημένο φυλάκιο όταν απαιτηθεί πιο ενεργός εμπλοκή των ξένων δυνάμεων στην περιοχή.

Ο Αλ. Τσίπρας με τον Α. Φατάχ Αλ Σίσι κατά τη συνάντησή τους χθες στο Μαξίμου.
Στη σημερινή τριμερή το ενεργειακό θα βρεθεί στην κορυφή της ατζέντας. Στο τραπέζι και προτάσεις για τις μεταφορές και το εμπόριο

Θέλοντας να στείλουν τα μηνύματα ότι η ασφάλεια δεν είναι θεωρητική έννοια, τις τελευταίες εβδομάδες πραγματοποιήθηκαν μεγάλες ασκήσεις του Ισραήλ εντός του FIR Αθηνών από την περιοχή νότια της Ρόδου μέχρι και ανατολικά της Ζακύνθου, η ρωσική αρμάδα στη Μεσόγειο με επικεφαλής το πυραυλοκίνητο αντιτορπιλικό MOSKVA έκανε ασκήσεις εντός του FIR Λευκωσίας, ενώ οι ελληνικές και αιγυπτιακές ένοπλες δυνάμεις έκαναν κοινές ασκήσεις με την ονομασία «Μέδουσα 2015».

Μετά τη ρωσοτουρκική κρίση, κάθε συντονισμένη προσπάθεια της διεθνούς κοινότητας για εκτεταμένη επέμβαση στη Συρία θα στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό σε αυτό τον στρατηγικό διάδρομο που δημιουργούν οι δυο τριμερείς συνεργασίες.

Ο Πρόεδρος της Κύπρου, Ν. Αναστασιάδης

Η Αίγυπτος, η μεγαλύτερη αραβική χώρα που έχει το στρατηγικό πλεονέκτημα να ελέγχει τον σημαντικότερο θαλάσσιο δρόμο της Ανατολής προς τη Δύση, με τη Διώρυγα του Σουέζ, αλλά και να αποτελεί τη μοναδική ασφαλή διέξοδο της Κεντρικής και Ανατολικής Αφρικής προς την Ευρώπη, έχει ιδιαίτερη ανάγκη τη στήριξη των δυο ευρωπαϊκών γειτόνων της, της Κύπρου και της Ελλάδας. Καθώς μάλιστα ο πρόεδρος Αλ Σίσι δέχεται έντονη κριτική για τον τρόπο με τον οποίο εκπαραθύρωσε τον προηγούμενο πρόεδρο των Αδελφών Μουσουλμάνων, Μόρσι, εκτιμά ιδιαίτερα τη στήριξη που προσφέρει η Αθήνα και η Λευκωσία και στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών θεσμών.

Και οι τρεις χώρες όμως επιθυμούν να κεφαλαιοποιήσουν τις θετικές επιπτώσεις που έχει αυτή η τριμερής συνεργασία και στον τομέα της οικονομίας, σε μια περίοδο που η Κύπρος βγαίνει τραυματισμένη από το μνημόνιο, η Ελλάδα παραμένει και υποφέρει σε ένα σκληρό μνημόνιο και η Αίγυπτος αντιμετωπίζει δομικά προβλήματα με ένα μεγάλο ποσοστό ανεργίας και τη φτώχεια να τροφοδοτεί τους ακραίους ισλαμιστές.

Στην κορυφή της ατζέντας
Η ενεργειακή συνεργασία είναι φυσικά στην κορυφή της ατζέντας, αλλά πλέον στο τραπέζι έχουν μπει προτάσεις τόσο για τις θαλάσσιες μεταφορές όσο και για το εμπόριο. Ο πρόεδρος Αλ Σίσι έχει προαναγγείλει ένα τεράστιο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων 40 δισ. δολαρίων για την κατασκευή υποδομών που θα επιτρέψουν στην Αίγυπτο, σε συνδυασμό με τις αυξημένες πλέον δυνατότητες της Διώρυγας του Σουέζ, να μετατραπεί στην πύλη εξόδου της Κεντρικής και Ανατολικής Αφρικής αλλά και του αραβικού κόσμου προς την Ευρώπη.

Στο πλαίσιο αυτό έχουν ήδη υπάρξει προχωρημένες συζητήσεις και με τη συμμετοχή του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη, για δημιουργία στην Αλεξανδρούπολη ενός «εμπορικού πάρκου», όπου θα μεταφέρονται προϊόντα από τα αιγυπτιακά λιμάνια με προορισμό την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Καθώς φαίνεται ότι οι ιδέες για τον αγωγό EASTMED που θα μετέφερε το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ελλάδα εγκαταλείπονται, όλο το ενδιαφέρον στρέφεται πλέον στην εξαγωγή του φυσικού αερίου από το Ισραήλ και την Κύπρο μέσω Αιγύπτου, αφού υγροποιηθεί στις μονάδες LNG στην Αίγυπτο, με τελική κατάληξη την Αλεξανδρούπολη.

Η Αίγυπτος και η Κύπρος είναι θετικές σε μια τέτοια προοπτική, αλλά θα πρέπει και οι εταιρείες που διαχειρίζονται τα κοιτάσματα και τις μονάδες LNG να συμφωνήσουν, σε μια περίοδο που οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου καθιστούν απαγορευτικές τις νέες επενδύσεις στον τομέα έρευνας και εξόρυξης του φυσικού αερίου .

Πάντως μια απρόβλεπτη εμπλοκή τις τελευταίες ημέρες, με την απόφαση της διεθνούς διαιτησίας, που επιδίκασε την καταβολή αποζημίωσης στην ισραηλινή εταιρεία ηλεκτρισμού ύψους 1,7 δισ. δολαρίων από την κρατική εταιρεία φυσικού αερίου της Αιγύπτου, φάνηκε να οδηγεί σε πάγωμα των ενεργειακών σχεδίων των δυο χωρών. Ο κ. Νετανιάχου μάλιστα, απευθυνόμενος στη Βουλή, θέλοντας να καθησυχάσει τους βουλευτές, δήλωσε ότι αν η Αίγυπτος δεν δεχθεί το ισραηλινό φυσικό αέριο, τότε θα αναζητηθούν άλλοι δρόμοι, μεταξύ αυτών και η Τουρκία.

Ομως σύμφωνα με πληροφορίες ο Ν. Αναστασιάδης συνομίλησε με τον Μ. Νετανιάχου και θα μεταφέρει μήνυμά του στον Αλ Σίσι, ότι δεν θα πρέπει να επηρεαστεί η συνεργασία των δυο χωρών από την απόφαση αυτή.

Το Προσφυγικό
Στην τριμερή συζητείται και το Προσφυγικό, καθώς και η Αίγυπτος δέχεται προσφυγική πίεση από τη Λιβύη αλλά και την Κεντρική Αφρική, αν και η διαδρομή των προσφύγων μέσω Σινά και Γάζας προς Βορρά έχει ανακοπεί.

Παρά το καλό κλίμα και τη θετική προδιάθεση του Αιγύπτιου πρόεδρου Αλ Σίσι, το θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Ελλάδας και της Αιγύπτου φαίνεται να βρίσκεται μακριά ακόμη από τη λύση του.

Σύμφωνα με πληροφορίες οι βολιδοσκοπήσεις που έγιναν και οι υπολογισμοί για έστω και τμηματική οριοθέτηση σε περιοχές που δεν μπορεί να εγείρουν διεκδικήσεις άλλες χώρες, δεν έχουν προχωρήσει, τόσο γιατί η αιγυπτιακή πλευρά θεωρεί ότι θα επηρεαστεί δυσμενώς η έκταση της δικής της ΑΟΖ, αλλά και γιατί κανείς δεν θέλει μια κλιμάκωση της έντασης με την Τουρκία.

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΣΙΠΡΑ - ΣΙΣΙ ΣΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ
«Συνεργασία σε πολύ γερά θεμέλια»

Τη σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στη διεύρυνση των σχέσεών της με την Αίγυπτο, ως παράγοντα σταθεροποίησης στην ευρύτερη περιοχή, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας μετά τη χθεσινή του συνάντηση στο Μαξίμου με τον Α. Φατάχ Αλ Σίσι.

«Η συνεργασία μας στηρίζεται σε πολύ γερά θεμέλια και αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στη διεύρυνσή της», τόνισε χαρακτηριστικά ο Αλ. Τσίπρας, ο οποίος αναφέρθηκε στις προοπτικές συνεργασίας των δύο χωρών στον κατασκευαστικό τομέα, καθώς και στους τομείς της ενέργειας, της διαλιμενικής σύνδεσης, των μεταφορών, των υποδομών, αλλά και στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.

Τόνισε ότι οι εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα, τόσο στην ευρύτερη περιοχή όσο και στην Αίγυπτο ειδικότερα, με τη διάνοιξη της δεύτερης διώρυγας του Σουέζ, καθιστούν ακόμη πιο σημαντική την ενίσχυση των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων. Σημειώνεται ότι χθες οι δύο ηγέτες μίλησαν σε συνέδριο με τη συμμετοχή Ελλήνων και Αιγυπτίων επιχειρηματιών, ενώ παρέστησαν στην υπογραφή συμφωνιών για τις αεροπορικές μεταφορές και τη διαλιμενική συνεργασία.

Μετά τη συνάντησή του με τον Αιγύπτιο πρόεδρο, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη στενότερης συνεργασίας των δύο χωρών για την αντιμετώπιση του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, επισημαίνοντας πως η Ελλάδα και η Αίγυπτος συντονίζονται στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, ενώ η συνεργασία αυτή έχει ήδη αποτρέψει κινδύνους.

Σύμπτωση απόψεων
Από την πλευρά του, ο Αιγύπτιος πρόεδρος χαρακτήρισε παράδειγμα προς μίμηση τις σχέσεις των δύο χωρών, τονίζοντας ότι υπάρχει σύμπτωση απόψεων σε θέματα όπως η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την οριοθέτηση της ΑΟΖ, ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι οι σχετικές διαδικασίες δεν έχουν καθυστερήσει, ενώ διευκρίνισε ότι η συνεργασία των δύο χωρών αλλά και η Τριμερής Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου δεν στρέφεται εναντίον άλλων χωρών της περιοχής.

Νωρίτερα χθες, κατά τη συνάντησή του με τον Αιγύπτιο πρόεδρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλος είχε χαρακτηρίσει υποδειγματική τη συνεργασία των δύο χωρών, υπογραμμίζοντας παράλληλα τον σταθεροποιητικό ρόλο που διαδραματίζει η Αίγυπτος στην ευρύτερη περιοχή.

Σημειώνεται ότι σήμερα θα πραγματοποιηθεί η Τριμερής Σύνοδος Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου με τη συμμετοχή του Αλ. Τσίπρα, του Α. Φατάχ Αλ Σίσι και του Κύπριου Προέδρου Ν. Αναστασιάδη, ο οποίος νωρίτερα θα έχει συνάντηση με τον πρωθυπουργό. Κατά τη διάρκεια της Τριμερούς θα εξεταστούν τρόποι για την ενίσχυση της συνεργασίας των τριών χωρών σε διεθνείς οργανισμούς, αλλά και στους τομείς της οικονομίας, της ενέργειας και της ασφάλειας.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ