Ο καταλύτης της αλλαγής
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Υπάρχουν στην πολιτική οι «παρτιζάνοι» και οι δυνάμεις «ειδικού βάρους και ισχύος». Στην πρώτη κατηγορία ανήκει η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, που εδώ και τέσσερις μήνες επιχειρεί να συνομολογήσει μια πρώτη συμφωνία με τους θεσμούς και με το Eurogroup –δηλαδή τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε– πριν η Ελλάς εκπνεύσει στην εντατική από έλλειψη ρευστότητος.
Από την άποψη της τακτικής του «αναρτοπόλεμου» που διεξάγει η κυβέρνηση, η δήλωση του κ. Γιάνη Βαρουφάκη στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», ότι κατέγραψε τη συνεδρίαση του Εurogroup στη Ρίγα –και ίσως όχι μόνον– δεν πρέπει να εξέπληξε κανέναν εμπλεκόμενο. Τελούμε εν αναμονή τυχόν αντιδράσεων, εάν υπάρξουν, και ασφαλώς ο κ. Βαρουφάκης είναι ήδη προετοιμασμένος για μια απάντηση στο πλαίσιο μιας δημιουργικής ασάφειας.
Στις δυνάμεις «ειδικού βάρους και ισχύος» εντάσσεται αναμφίβολα η Βρετανία, που δεν ανήκει στη Ζώνη του Ευρώ κι έχει αυτοεξαιρεθεί από σειρά ρυθμίσεων της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Από την άποψη αυτή, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα όσα δήλωσε ο κ. Σόιμπλε στη Wall Street Journal, για τις αλλαγές στα ευρωπαϊκώς ισχύοντα, που προωθεί ο πρωθυπουργός κ. Ντέιβιντ Κάμερον, προκειμένου να υποστηρίξει την παραμονή της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση κατά το δημοψήφισμα, το οποίο ίσως επισπευσθεί για το 2016.
Επί της ουσίας, ο κ. Κάμερον επιδιώκει ανάκτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων εκχωρηθέντων στις Βρυξέλλες, όπως έλεγχο της μεταναστεύσεως από χώρες της Ε.Ε. διά της αλλαγής του συστήματος προνοιακών επιδομάτων, δικαίωμα ασκήσεως βέτο των εθνικών κοινοβουλίων σε νομικές προτάσεις της Επιτροπής και άρση της δεσμεύσεως της Βρετανίας να ακολουθεί πορεία προς μεγαλύτερη ενοποίηση της Ευρώπης.
Η χαλάρωση της Ε.Ε. δεν ενοχλεί τον κ. Σόιμπλε, διότι δι’ αυτού του τρόπου θα ήταν δυνατόν να επιτευχθεί ενίσχυση του κεντρικού ελέγχου στη Ζώνη του Ευρώ. «Ισως να υπάρχει δυνατότης να συνδυάσουμε αυτούς τους δύο στόχους», δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα. Δεν λείπουν ασφαλώς τα θεσμικά κωλύματα, καθώς οι διαπραγματεύσεις για την αναθεώρηση των Συνθηκών μπορεί να μην έχουν ολοκληρωθεί έως το 2017, αλλά κατά τον κ. Σόιμπλε «υπάρχει μεγάλο περιθώριο ελιγμών», όπως ενδεχομένως «συνομολόγηση μιας συμφωνίας που αργότερα θα ενσωματωθεί στις αλλαγές της Συνθήκης». Βεβαίως, οι συμφωνίες και οι κανόνες υπάρχουν για να παραβιάζονται, αλλά το ερώτημα είναι για χάρη ποίου. Αυτό, όμως, είναι κάτι που οφείλουν να λαμβάνουν υπ’ όψιν πάντοτε οι παρτιζάνοι της πολιτικής. Καθ’ όσον αφορά στον κ. Σόιμπλε, μπορεί να οικτίρει το γεγονός ότι το κοινοβουλευτικό σύστημα παρεμποδίζει τη Γαλλία να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, αλλά δεν έχει λησμονήσει προφανώς ότι, δύο φορές στη διάρκεια του 20ού αιώνα, η Βρετανία συνέτριψε τις ψευδαισθήσεις κυριαρχίας των Γερμανών. Η Ευρώπη θα αλλάξει, αλλά ο καταλύτης θα είναι η Βρετανία.
Από την άποψη της τακτικής του «αναρτοπόλεμου» που διεξάγει η κυβέρνηση, η δήλωση του κ. Γιάνη Βαρουφάκη στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», ότι κατέγραψε τη συνεδρίαση του Εurogroup στη Ρίγα –και ίσως όχι μόνον– δεν πρέπει να εξέπληξε κανέναν εμπλεκόμενο. Τελούμε εν αναμονή τυχόν αντιδράσεων, εάν υπάρξουν, και ασφαλώς ο κ. Βαρουφάκης είναι ήδη προετοιμασμένος για μια απάντηση στο πλαίσιο μιας δημιουργικής ασάφειας.
Στις δυνάμεις «ειδικού βάρους και ισχύος» εντάσσεται αναμφίβολα η Βρετανία, που δεν ανήκει στη Ζώνη του Ευρώ κι έχει αυτοεξαιρεθεί από σειρά ρυθμίσεων της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Από την άποψη αυτή, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα όσα δήλωσε ο κ. Σόιμπλε στη Wall Street Journal, για τις αλλαγές στα ευρωπαϊκώς ισχύοντα, που προωθεί ο πρωθυπουργός κ. Ντέιβιντ Κάμερον, προκειμένου να υποστηρίξει την παραμονή της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση κατά το δημοψήφισμα, το οποίο ίσως επισπευσθεί για το 2016.
Επί της ουσίας, ο κ. Κάμερον επιδιώκει ανάκτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων εκχωρηθέντων στις Βρυξέλλες, όπως έλεγχο της μεταναστεύσεως από χώρες της Ε.Ε. διά της αλλαγής του συστήματος προνοιακών επιδομάτων, δικαίωμα ασκήσεως βέτο των εθνικών κοινοβουλίων σε νομικές προτάσεις της Επιτροπής και άρση της δεσμεύσεως της Βρετανίας να ακολουθεί πορεία προς μεγαλύτερη ενοποίηση της Ευρώπης.
Η χαλάρωση της Ε.Ε. δεν ενοχλεί τον κ. Σόιμπλε, διότι δι’ αυτού του τρόπου θα ήταν δυνατόν να επιτευχθεί ενίσχυση του κεντρικού ελέγχου στη Ζώνη του Ευρώ. «Ισως να υπάρχει δυνατότης να συνδυάσουμε αυτούς τους δύο στόχους», δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα. Δεν λείπουν ασφαλώς τα θεσμικά κωλύματα, καθώς οι διαπραγματεύσεις για την αναθεώρηση των Συνθηκών μπορεί να μην έχουν ολοκληρωθεί έως το 2017, αλλά κατά τον κ. Σόιμπλε «υπάρχει μεγάλο περιθώριο ελιγμών», όπως ενδεχομένως «συνομολόγηση μιας συμφωνίας που αργότερα θα ενσωματωθεί στις αλλαγές της Συνθήκης». Βεβαίως, οι συμφωνίες και οι κανόνες υπάρχουν για να παραβιάζονται, αλλά το ερώτημα είναι για χάρη ποίου. Αυτό, όμως, είναι κάτι που οφείλουν να λαμβάνουν υπ’ όψιν πάντοτε οι παρτιζάνοι της πολιτικής. Καθ’ όσον αφορά στον κ. Σόιμπλε, μπορεί να οικτίρει το γεγονός ότι το κοινοβουλευτικό σύστημα παρεμποδίζει τη Γαλλία να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, αλλά δεν έχει λησμονήσει προφανώς ότι, δύο φορές στη διάρκεια του 20ού αιώνα, η Βρετανία συνέτριψε τις ψευδαισθήσεις κυριαρχίας των Γερμανών. Η Ευρώπη θα αλλάξει, αλλά ο καταλύτης θα είναι η Βρετανία.
No comments:
Post a Comment