Αθανασόπουλος Αλ. Άγγελος 

Οι Ευρωπαίοι στα πόδια του Ερντογάν για την ανάσχεση προσφυγικών ροών

Εμφανίζονται διατεθειμένοι να του προσφέρουν πλούσια ανταλλάγματα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  29/11/2015 05:45

Στη διαδικασία προσέγγισης των Ευρωπαίων με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι καθοριστικός ο ρόλος της Ανγκελα Μέρκελ

emailεκτύπωση  

Σκληρή μάχη διεξαγόταν τις τελευταίες ημέρες στο παρασκήνιο για το κείμενο Συμπερασμάτων της σημερινής Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ενωσης - Τουρκίας που λογικά θα επισφραγίσει τη συνεργασία των δύο πλευρών στη διαχείριση του Προσφυγικού. Η συζήτηση αναμένεται να είναι έντονη, ιδιαίτερα υπό τη σκιά της όξυνσης των σχέσεων Αγκυρας - Μόσχας. Εντονη όμως είναι η αίσθηση ότι οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται διατεθειμένοι να προσφέρουν σχεδόν «γη και ύδωρ» στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην προσπάθεια ανάσχεσης των προσφυγικών ροών που δοκιμάζουν τη συνοχή της ΕΕ και το μέλλον της Συνθήκης του Σένγκεν.

Κοινοτικές πηγές έλεγαν ότι «εδώ που φθάσαμε δεν έχουμε πολλές επιλογές», εκφράζοντας παράλληλα την άποψη ότι «δεν μπορούμε ούτε να γνωρίζουμε αν ο τούρκος πρόεδρος θα τηρήσει τις δεσμεύσεις του». Το θέμα είναι ότι ο κ. Ερντογάν βλέπει το Προσφυγικό ως ένα μέσο για να εμπεδώσει την «πολιτική ισότητα» της χώρας του με την Ευρώπη. Αυτός είναι ο λόγος που ένα από τα βασικότερα αιτήματά του είναι η καθιέρωση τακτικών εξαμηνιαίων συνόδων κορυφής ΕΕ - Τουρκίας. Και πλέον, με την ΕΕ να στρουθοκαμηλίζει απέναντί του όταν δημοσιογράφοι που ασκούν κριτική μπαίνουν σωρηδόν στη φυλακή, ο τούρκος πρόεδρος θα μπορεί εύκολα να αντιπαρέλθει τις κριτικές φωνές για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων...

Σε αυτή τη διαδικασία, ο ρόλος της Γερμανίας παρουσιάζεται καθοριστικός. Και αυτό καθώς η Ανγκελα Μέρκελ, έπειτα από την αρχική ανοιχτή πρόσκληση προς τους πρόσφυγες, επιδιώκει πλέον να... ενσωματώσει στη στρατηγική της τα σημεία της σφοδρής κριτικής που δέχεται στο εσωτερικό της χώρας της. Η κριτική αυτή έχει εκφραστεί τόσο από τον επικεφαλής των βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών Χορστ Ζέεχοφερ, όσο επίσης από τον υπουργό Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ και, πιο προσεκτικά, από τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Μεγάλη έμφαση δίνεται πλέον στην ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων. Αυτό θα δοκιμάσει τις αντοχές της ελληνικής κυβέρνησης που θα πιεστεί, καθώς μάλιστα σε περιορισμένο κύκλο αξιωματούχων έχει κυκλοφορήσει ακόμη και η ιδέα αποβολής της χώρας μας από το σύστημα Σένγκεν για «συστηματικές ελλείψεις» στη διαχείριση των συνόρων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ίσως και εντός της εβδομάδος η Κομισιόν να παρουσιάσει τις προτάσεις της για μια Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, αναβαθμίζοντας την εντολή του Frontex με σκοπό την καλύτερη προστασία των συνόρων.

Η επιλογή των «28» να κάνουν σειρά παραχωρήσεων στην Τουρκία (θα την εκπροσωπήσει οΑχμέτ Νταβούτογλου), σε συνδυασμό με την επιμονή τους στο θέμα της προστασίας των εξωτερικών συνόρων, εγείρει σειρά προκλήσεων για την Αθήνα αλλά και τη Λευκωσία. Την ίδια στιγμή όμως προκαλεί έντονη δυσφορία και σε άλλα κράτη-μέλη το γεγονός ότι καλούνται να δώσουν πολλά χρήματα στην Τουρκία με αβέβαια αποτελέσματα.

Υπενθυμίζεται ότι στην πρόσφατη συνάντηση των «28» στη Βαλέτα συμφωνήθηκε να δοθεί στην Αγκυρα το ποσό των 3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,5 δισ. ευρώ θα προέλθουν από τα κράτη-μέλη και τα υπόλοιπα 500 εκατ. ευρώ από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Κοινοτική πηγή έλεγε μάλιστα ότι κάποιες χώρες ζητούν από την Επιτροπή να βάλει περισσότερα χρήματα, ενώ εκφράζουν ανησυχία ότι η Αγκυρα θα ζητήσει αργότερα και άλλα κονδύλια.

Την εβδομάδα που πέρασε η Κομισιόν δημοσιοποίησε το νομικό πλαίσιο (με τίτλο «Διευκόλυνση για τους Πρόσφυγες στην Τουρκία») για τον συντονισμό και εξορθολογισμό των ενεργειών που θα χρηματοδοτηθούν. Στο κείμενο ζητείται από τα κράτη-μέλη να δεσμευθούν ως τις 21 Δεκεμβρίου για το ποσό που το καθένα πρέπει να καταβάλει, ώστε τα κονδύλια να αρχίσουν να δαπανώνται από την 1η Ιανουαρίου προκειμένου οι σύροι πρόσφυγες που βρίσκονται στην Τουρκία να αποκτήσουν πρόσβαση σε εκπαίδευση και απασχόληση. Η Ελλάδα καλείται να καταβάλει 31,3 εκατ. ευρώ, ενώ τα μεγαλύτερα ποσά θα πρέπει να συνεισφέρουν η Γερμανία (514 εκατ. ευρώ), η Βρετανία (410 εκατ. ευρώ), η Γαλλία (386 εκατ. ευρώ) και η Ιταλία (281 εκατ. ευρώ).

Στη Σύνοδο αναμένεται να ανακοινωθεί ότι θα ανοίξει, περί τα μέσα Δεκεμβρίου, το Κεφάλαιο 17 των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ΕΕ - Τουρκίας που αφορά οικονομικά και νομισματικά θέματα. Πρόκειται για ένα κεφάλαιο που μπλόκαρε η Γαλλία. Με αυτόν τον τρόπο σηματοδοτείται η θέληση της ΕΕ να αναζωογονηθεί η ενταξιακή διαδικασία. Είναι σαφές ότι ορισμένες χώρες, όπως και η ίδια η Τουρκία, θα ήθελαν να ανοίξουν και άλλα κεφάλαια, όπως τα 23 και 24 για θέματα Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή το Κεφάλαιο για την Ενέργεια. Το άνοιγμα αυτών εμποδίζεται από τη Λευκωσία λόγω Κυπριακού και προς το παρόν δεν φαίνεται ότι μπορεί να υπάρξουν ανταλλάγματα τέτοια που να μεταβάλουν την άποψη της κυπριακής κυβέρνησης. Αυτό δε παρά το «λεκτικό φάουλ» του έλληνα πρωθυπουργού στην Αγκυρα, όπου μίλησε για «έναρξη των κεφαλαίων» που σχετίζονται με τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας.

Στις Βρυξέλλες θέλουν να προχωρήσει ταχύτερα η απελευθέρωση της χορήγησης θεωρήσεων σε τούρκους πολίτες. Στο μέτρο αυτό επιμένει πολύ ο κ. Ερντογάν. Οι επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου στο Παρίσι όμως περιπλέκουν την κατάσταση. Οι αιτιάσεις για τη χαλαρή στάση της Αγκυρας στην αντιμετώπιση του ISIS, όπως επίσης ο έντονος αντιευρωπαϊσμός και η επιφυλακτικότητα έναντι αλλοδαπών που αναπτύσσεται σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες λειτουργούν ανασταλτικά στο θέμα των θεωρήσεων. Η Ελλάδα είναι πάντως θετική, με το μάτι στραμμένο στους τούρκους τουρίστες.

Η τριμερής Γερμανίας - Ελλάδας - Τουρκίας
Οι κοινές περιπολίες και ο «εποικοδομητικός» κ. Τσίπρας
Σύμφωνα με ενημέρωση που έγινε την Παρασκευή από στενό σύμβουλο της καγκελαρίου Μέρκελ, το ζήτημα των κοινών ελληνοτουρκικών περιπολιών στο Αιγαίο που τόσο έχει φορτιστεί τις τελευταίες εβδομάδες δεν συμπεριλαμβάνεται στο Κοινό Σχέδιο Δράσης. Οπως διευκρίνισε, το γεωγραφικό πεδίο για το οποίο έχει γίνει τόσος λόγος είναι μάλλον μικρό και φαίνεται ότι οι δύο πλευρές, Ελλάδα και Τουρκία, έχουν την ικανότητα να συνεννοούνται. Πάντως η ιδέα των κοινών περιπολιών δεν φαίνεται να ενθουσιάζει ούτε την τουρκική πλευρά - ενδεχομένως επειδή θα σήμαινε την εμπλοκή τρίτων σε θέματα εθνικής ασφαλείας.

Ο ίδιος γερμανός αξιωματούχος αναφέρθηκε επίσης στην εποικοδομητική στάση του Αλέξη Τσίπρα, αλλά και στη σημασία της επίσκεψής του στην Τουρκία. Εκτίμησε δε ότι βοήθησε ώστε να ξεκαθαριστούν ορισμένα ζητήματα εν όψει της Συνόδου Κορυφής. Το ερώτημα είναι τι θα γίνει με την τριμερή Γερμανίας - Ελλάδας - Τουρκίας που βρίσκεται στα σκαριά. Το αποτέλεσμα της συνάντησης των Βρυξελλών σήμερα θα κρίνει τον χρόνο της πραγματοποίησής της.

Το ζήτημα της δημιουργίας κέντρων υποδοχής στο τουρκικό έδαφος, που αποτελεί και αίτημα της ελληνικής πλευράς, συναντά αντιδράσεις στην Αγκυρα. Η ιδέα του Βερολίνου είναι ότι με τον τρόπο αυτόν θα μπορεί να ελεγχθεί η ροή των προσφύγων προς την Ευρώπη και κυρίως προς τη Γερμανία. Ηδη άλλωστε η Γαλλία, διά στόματος του πρωθυπουργού Μανουέλ Βαλς, αλλά και η Σουηδία ανακοίνωσαν ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να φιλοξενήσει περισσότερους πρόσφυγες.

Πάντως η ΕΕ έχει ζητήσει και τη βοήθεια των Αμερικανών για την ανάσχεση του Προσφυγικού τόσο μέσω της ναυτικής συνεργασίας όσο επίσης μέσω βοήθειας προς τα δυτικοβαλκανικά κράτη αλλά και άσκησης επιρροής προς τις χώρες του Κόλπου για να συνδράμουν περισσότερο στην επανεγκατάσταση σύρων προσφύγων.

Ικανοποίηση στη Λευκωσία για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής

Χαιρετίζεται η στήριξη από πλευρά Ε.Ε. στο θέμα των υποχρεώσεων της Τουρκίας

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  08:00

emailεκτύπωση  

Ικανοποίηση εκφράζει η Λευκωσία για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής Ε.Ε. - Τουρκίας. Ειδικότερα χαιρετίζει τη στήριξη από τους ηγέτες των κρατών- μελών, για την υποχρέωση της Τουρκίας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ταυτόχρονα χαιρετίζει τo γεγονός πως στην Κοινή Δήλωση έχει ενσωματωθεί αναφορά ότι τα κριτήρια που προβλέπει ο Οδικός Χάρτης για την ελευθεροποίηση θεωρήσεων εισόδου θα πρέπει να εφαρμοσθούν έναντι όλων των κρατών μελών.
Σε ανακοίνωση της προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, που εκδόθηκε μετά την ολοκλήρωση της συνόδου, η Λευκωσία σημειώνει και το γεγονός ότι δεν καθίσταται υποχρεωτική η συνεισφορά των κρατών-μελών για τη χρηματοδότηση της Τουρκίας για το μεταναστευτικό.

Όπως αναφέρεται στην ίδια ανακοίνωση, στη διάρκεια της Συνόδου η Κυπριακή Δημοκρατία κατέθεσε γραπτή δήλωση, στην οποία, ενώ αναγνωρίζει την ανάγκη συλλογικής αντίδρασης στη μεταναστευτική κρίση, σημειώνει ότι η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας εξαρτάται από την εφαρμογή των συμβατικών υποχρεώσεων της έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλων των κρατών- μελών, όπως αυτές καταγράφονται στο Διαπραγματευτικό Πλαίσιο, στα σχετικά Συμπεράσματα του Συμβουλίου και τη Δήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005.

Ο Τραμπ επιμένει: Αμερικανοί μουσουλμάνοι πανηγύριζαν για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου

O Αμερικανός δισεκατομμυριούχος Ντόναλντ Τραμπ, που προηγείται στις δημοσκοπήσεις για το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2016, όχι μόνο δεν ανακάλεσε αλλά επανέλαβε σήμερα τους ισχυρισμούς του με τους οποίους κατάφερε να πυροδοτήσει από την προηγούμενη εβδομάδα μια νέα διαμάχη: το 2001, οι μουσουλμάνοι στις ΗΠΑ και σε ολόκληρο τον κόσμο πανηγύριζαν για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

«Ήταν πριν από 14 χρόνια όμως εγώ το είδα στην τηλεόραση. Είδα τις εικόνες όπως πολλοί άλλοι άνθρωποι. Μου τηλεφώνησαν εκατοντάδες άνθρωποι (…) και μου είπαν «το είδαμε, χόρευαν στους δρόμους» δήλωσε σήμερα ο Τραμπ, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με το τηλεοπτικό δίκτυο NBC.
«Εδώ έχουμε έναν τεράστιο πληθυσμό μουσουλμάνων και αυτό είναι καλό (…) όμως όταν οι Δίδυμοι Πύργοι κατέρρευσαν, αυτό (το γιόρτασαν) σε ολόκληρο τον κόσμο και το γνωρίζαμε καθώς αυτό είχε σαφώς προβληθεί εκείνη την εποχή» επέμεινε ο μεγιστάνας.

Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα ότι είχε δει εικόνες που είχαν καταγραφθεί τον Σεπτέμβριο του 2001 και έδειχναν τους Αμερικανούς μουσουλμάνους, ιδίως στο Νιου Τζέρσεϊ (ανατολικά) να πανηγυρίζουν για τις επιθέσεις. Λίγο μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα, η αστυνομία και τα μέσα ενημέρωσης στις ΗΠΑ είχαν διαψεύσει ότι οι κάτοικοι της πόλης του Τζέρσεϊ είχαν ξεσπάσει σε χειροκροτήματα βλέποντας τους Διδύμους Πύργους να ισοπεδώνονται.

Ωστόσο ο Τραμπ όχι μόνο δεν ανακαλεί αλλά επιμένει.

«Το είδα. Τόσοι πολλοί άνθρωποι το είδαν. Επομένως, γιατί να ανακαλέσω; Δεν θα ανακαλέσω» τόνισε ο Τραμπ.

Τις τελευταίες δε ημέρες επικαλέστηκε ένας άρθρο της αμερικανικής εφημερίδας Washington Post που είχε δημοσιευτεί τον Σεπτέμβριο του 2001 και ανέφερε ότι οι αρχές του Νιου Τζέρσεϊ είχαν ανακρίνει πρόσωπα για τα οποία υπήρχαν υποψίες ότι είχαν πανηγυρίσει για τις επιθέσεις.

Την περασμένη εβδομάδα ο δημοσιογράφος που έγραψε το εν λόγω άρθρο αμφισβήτησε την ερμηνεία του δισεκατομμυριούχου. Ένα γεγονός που δεν αποθάρρυνε τον Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος επανέλαβε αυτό το Σαββατοκύριακο κατά την διάρκεια μιας προεκλογικής συγκέντρωσης στη Φλόριντα:

«Ο καθένας γνωρίζει ότι οι μουσουλμάνοι σε ολόκληρο τον κόσμο έκαναν σαν τρελοί» στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

«Έχω πολύ καλή μνήμη. Το είχα δει κάπου στην τηλεόραση πριν από χρόνια και δεν θα το ξεχάσω ποτέ» υπογράμμισε στο NBC.

Ο Ντόναλντ Τραμπ προηγείται σε πολλές δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών για τον προεδρικό θώκο. Ωστόσο καθώς η μάχη κατά της τρομοκρατίας έχει βρεθεί στο επίκεντρο της προεκλογικής ατζέντας μετά τις επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου στο Παρίσι, ο μεγιστάνας βλέπει τα ποσοστά του να μειώνονται.

Τις τελευταίες πέντε ημέρες έχασε 12 ποσοστιαίες μονάδες και από 43% συγκεντρώνει πλέον 31%, όπως καταδεικνύει μια δημοσκόπηση των Reuters/Ipsos που κατέγραψε τις προτιμήσεις των ψηφοφόρων του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος σε ολόκληρη την χώρα. Εντούτοις, προηγείται των αντιπάλων του με μεγάλη διαφορά.

Ο υπερόπτης Σουλτάνος

 ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ

Ο υπερόπτης Σουλτάνος

ΠΟΛΙΤΙΚΗ 18:10

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:ΣΧΟΛΙΟ

Ε​​ίχα την ευκαιρία να γνωρίσω πέντε Τούρκους πρωθυπουργούς. Ο καθένας είχε το στυλ του, αλλά κανείς δεν προέβαλλε τη «ζωώδη δύναμη» του Ταγίπ Ερντογάν. Ο Ετσεβίτ ήταν ένας περίεργος συνδυασμός πολιτικού και διανοουμένου, ο οποίος ένιωθε ενοχές για την εισβολή στην Κύπρο και προσπαθούσε πάντοτε να αποδείξει ότι είναι υπέρμαχος των καλών ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η Τσιλέρ ήταν απλώς αλαζών και άσχετη, γι’ αυτό και εξαφανίστηκε από την πολιτική σκηνή. Ο Γιλμάζ ήταν ένας άχρωμος, «γκρίζος» πολιτικός και όμηρος του βαθέος κράτους και της γραφειοκρατίας. Δεν θα ξεχάσω ποτέ μία συνέντευξη μαζί του. Οταν έφτασε η ώρα να συζητήσουμε για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, κάποιος που στεκόταν πίσω μου του έδειχνε ένα χαρτί. Διέκοψε τη ροή της συνέντευξης και μου είπε: «Α ναι, να μην ξεχάσω, υπάρχει και το πολύ σοβαρό θέμα των γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο». Το βαθύ κράτος είχε υπαγορεύσει το πρόσθετο, εκτός σειράς, σχόλιο. Ο Ντεμιρέλ ήταν μια «αλεπού» παλαιάς κοπής, ευγενής, «πασάς», αλλά και πολύ εξοικειωμένος με τον δυτικό τρόπο συνδιαλλαγής, μια τουρκική εκδοχή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.

Ο Ερντογάν είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Την πρώτη φορά που τον συνάντησα, ήταν στο πλαίσιο μιας συνάντησης του «Νταβός» στη Νέα Υόρκη, το 2002. Καθόταν σε ένα τραπέζι με δύο συνεργάτες του και παρακολουθούσε αμίλητος. Δεν μιλούσε αγγλικά και όλοι ψιθύριζαν γύρω του: «Αυτός είναι ο ανερχόμενος ισλαμιστής Τούρκος πολιτικός, έχει πολύ μέλλον». Την επόμενη φορά που τον συνάντησα ήταν στα γραφεία του κόμματός του, σε μια φτωχική γειτονιά στην Κωνσταντινούπολη. Το κτίριο έμοιαζε με εργατική πολυκατοικία. Ο ίδιος ήταν μαζεμένος, περιοριζόταν σε πολύ γενικόλογες απαντήσεις και δεν έμοιαζε να τον ενδιαφέρει και πολύ η Ελλάδα ως θέμα. Πέρασαν πάλι μερικά χρόνια και τον συνάντησα για μια συνέντευξη στο περιθώριο του Νταβός. Ηταν πολύ διαφορετικός. Δεν είχε καθόλου υπομονή, άρχιζε να κοιτάζει αυστηρά στις δύσκολες ερωτήσεις και ήταν σαφές πλέον ότι ήταν «Σουλτάνος» κανονικός και με τη βούλα. Οι επιτελείς και οι αυλικοί τον αντιμετώπιζαν με δέος και λίγο φόβο. Η συνέντευξη διεκόπη σχετικά πρόωρα. Δεν ήμουν σίγουρος αν ήταν επειδή, όπως μου ελέχθη, δεν προλάβαινε να πετάξει το ελικόπτερο έως το αεροδρόμιο της Ζυρίχης ή αν οι ερωτήσεις πέρασαν μια αόρατη κόκκινη γραμμή.

Η τελευταία φορά που τον είδα ήταν στα γραφεία του κόμματός του στην Πόλη. «Ουάου», που θα έλεγε κι ένας πρώην υπουργός. Πόσο μεγάλη ήταν η διαφορά από εκείνη τη συνάντηση στη φτωχογειτονιά όπου βρίσκονταν τα παλιά γραφεία. Το κτίριο έμοιαζε περισσότερο με ξενοδοχείο τύπου Ritz Carlton παρά με κομματικό αρχηγείο: μπουαζερί παντού, ψηλοτάβανα δωμάτια και βαριές κουρτίνες που ταίριαζαν σε παλάτι.

Η αυλή και το επιτελείο είχαν αυγατίσει εντυπωσιακά. Το ίδιο και η έλλειψη υπομονής και συγκέντρωσης από την πλευρά του. Οι απαντήσεις έμοιαζαν με μονολόγους του Φιντέλ Κάστρο. Οταν η ερώτηση δεν του άρεσε, έβλεπες τη δυσφορία στο πρόσωπό του. Εφυγα από εκεί πολύ προβληματισμένος. Είχα ακούσει από Τούρκους και Δυτικούς φίλους πόσο έχει αλλάξει ο «πασάς», ότι η υπεροψία του είναι ανεξέλεγκτη και ότι βλέπει τον εαυτό του σε ρόλο νεοοθωμανού ηγέτη. Ορισμένοι απέδιδαν, μάλιστα, τα νεύρα, την έλλειψη υπομονής και την αλαζονεία και στα φάρμακα που έπαιρνε τότε λόγω ενός σοβαρού προβλήματος υγείας.

Στο νέο παλάτι δεν έχω πάει. Από τις φωτογραφίες, πάντως, και από τον αριθμό των φίλων Τούρκων δημοσιογράφων που έχουν χάσει τη δουλειά τους, καταλαβαίνω ότι ο Ερντογάν που πρωτογνώρισα, φοβισμένος και περιθωριακός το 2002, έχει αλλάξει ακόμη περισσότερο. Με ό,τι αυτό σημαίνει...

Έντυπη

Ενα κοίτασμα που αλλάζει τον ενεργειακό σχεδιασμό

Ενα κοίτασμα που αλλάζει τον ενεργειακό σχεδιασμό

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΕΔΟΣ

• 

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

Σε επαναπροσδιορισμό του ενεργειακού σχεδιασμού στην ανατολική Μεσόγειο, που συμπαρασύρει την Κύπρο και υπό προϋποθέσεις την Ελλάδα, οδηγεί η ανακάλυψη του κοιτάσματος φυσικού αερίου Ζορ στην Αίγυπτο. Η ανακάλυψη και ο προσδιορισμός του από την ιταλική εταιρεία ENI, τον περασμένο Αύγουστο, έγινε αφορμή για πολλές επαφές, προκειμένου να διερευνηθεί πώς μπορεί να γίνει η συνδυαστική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων που υπάρχουν σε Αίγυπτο, Ισραήλ και Κύπρο. Από την προσοχή της Αθήνας δεν πέρασε απαρατήρητη η περιοδεία του επικεφαλής της ENI Κλαούντιο Ντεσκάλτσι στην περιοχή.

Ο κ. Ντεσκάλτσι συναντήθηκε κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα, διαδοχικά, με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδη, τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, συζητώντας μαζί τους τις διάφορες δυνατότητες που υπάρχουν για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) των τριών χωρών. Ο ενεργειακός σχεδιασμός στην ευρύτερη περιοχή συζητήθηκε και κατά την επίσκεψη του κ. Αλέξη Τσίπρα στο Ισραήλ, όπου ο κ. Νετανιάχου έθεσε και στον Ελληνα πρωθυπουργό τις πρωτοβουλίες και τα βήματα που προτίθεται να ακολουθήσει.

Οι συγκεκριμένες διασταυρούμενες επαφές είναι, φυσικά, σε γνώση και της Αθήνας και παρακολουθούνται στενότατα από το υπουργείο Εξωτερικών και τον κ. Ν. Κοτζιά. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα οποία συγκεντρώνει η ελληνική διπλωματία, διαμορφώνονται τέσσερα βασικά σενάρια που εξετάζονται από το Ισραήλ, την Κύπρο, την Αίγυπτο και την Ελλάδα. Η «Κ» αποκαλύπτει σήμερα την ανάλυση στην οποία έχουν προχωρήσει οι αρμόδιες διπλωματικές αρχές.

Πρώτη λύση: Να χρησιμοποιηθεί ο ήδη υπάρχων αγωγός, ο οποίος συνδέει το Ισραήλ με την Αίγυπτο. Εφόσον προκριθεί αυτή η λύση, το φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα Αφροδίτη (Κύπρος) και Λεβιάθαν (Ισραήλ), καθώς επίσης και το μικρότερο Ταμάρ (Ισραήλ), θα μεταφέρεται μέσω του συγκεκριμένου αγωγού στη Δαμιέττη της Αιγύπτου, όπου υπάρχει ήδη σταθμός υγροποίησης φυσικού αερίου (LNG-Liquified Natural Gas). Στο λιμάνι της Δαμιέττης θα καταλήγει και ο μελλοντικός αγωγός που θα οδηγεί το φυσικό αέριο από το κοίτασμα Ζορ εντός της βορειοδυτικής ΑΟΖ της Αιγύπτου και από εκεί προς την αιγυπτιακή ενδοχώρα.

Είναι γνωστό ότι οι Αιγύπτιοι επιθυμούν να καλύψουν με το τεραστίων διαστάσεων κοίτασμα Ζορ τις αυξημένες ανάγκες της χώρας τους. Το συγκεκριμένο σενάριο συζήτησαν ενδελεχώς κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στην Ιερουσαλήμ οι κ. Νετανιάχου και Αναστασιάδης. Σε περίπτωση προώθησης αυτής της λύσης, η ιταλική ENI δεν θα αποτελέσει τη μοναδική εταιρεία που θα εμπλακεί στην άντληση και τη διακίνηση των κοιτασμάτων της περιοχής. Εκ των πραγμάτων αναμένεται να εμπλακούν η αμερικανική Noble, η ισραηλινή Delec και η βρετανική BG.

Δεύτερη λύση: Η δημιουργία τερματικού σταθμού υγροποίησης στην Κύπρο. Από εκεί θα μεταφέρεται με ειδικά πλοία προς τα λιμάνια που διαθέτουν τους απαραίτητους σταθμούς αποϋγροποίησης του LNG. Στο συγκεκριμένο σενάριο λαμβάνεται υπόψη το ενδεχόμενο να μεταφερθούν και τα αιγυπτιακά κοιτάσματα από το πλεόνασμα που πιθανώς προκύψει μετά την κάλυψη των αναγκών της Αιγύπτου. Στις επαφές Νετανιάχου-Αναστασιάδη δεν έγινε αναφορά στο συγκεκριμένο σενάριο, το οποίο θεωρείται και το πλέον αδύναμο τόσο από τις εμπλεκόμενες πλευρές όσο και από την ιταλική εταιρεία ENI.

Τρίτη λύση: Η τρίτη εναλλακτική συνιστά εν πολλοίς σύλληψη των Γάλλων της Edisson. Πρόκειται για την πρόταση κατασκευής ενός αγωγού που θα συνδέει Κύπρο - Κρήτη - ηπειρωτική Ελλάδα (πιθανότατα Πελοπόννησο). Οι Ιταλοί της ENI δεν είναι ιδιαιτέρως θετικοί επί της συγκεκριμένης λύσης, ωστόσο οι Γάλλοι της Edisson πραγματοποιούν αυτήν τη στιγμή μελέτη σκοπιμότητας (feasibility study) με την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχει εντάξει το σχέδιο ως ένα από τα Ευρωπαϊκά Ενεργειακά Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI -Projects of Common Interests). Αν και οι Ισραηλινοί θεωρούν ότι το συγκεκριμένο εγχείρημα δεν έχει μεγάλες πιθανότητες υλοποίησης, θα το υποστήριζαν εφόσον η Ε.Ε. το χρηματοδοτούσε. Και τούτο διότι θεωρούν ότι με αυτό το έργο θα επιτύγχαναν την απευθείας διασύνδεσή τους με την αγορά της Ε.Ε., εξασφαλίζοντας στρατηγικά πλεονεκτήματα, κάτι που, σύμφωνα με πληροφορίες, αναφέρθηκε ακροθιγώς και στην πρόσφατη συνάντηση Νετανιάχου-Αναστασιάδη.

Τέταρτη λύση: Πρόκειται για τη λύση μεταφοράς του φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας. Οσοι παρακολουθούν στενά τις συζητήσεις γύρω από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου, γνωρίζουν ότι η συγκεκριμένη λύση είναι ευκολότερη και φθηνότερη, ωστόσο δεν συμβαδίζει με τη γεωπολιτική κατάσταση της περιοχής και την κάκιστη σχέση Ισραήλ και Τουρκίας. Με δεδομένη τη βούληση της Ιταλίας να διαδραματίσει (μέσω της ENI) ρόλο στην περιοχή, ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι έθεσε, προ μηνών, το ζήτημα στον κ. Νετανιάχου, ο οποίος όμως επανέλαβε την παγίως αρνητική θέση του Ισραήλ επί του συγκεκριμένου σεναρίου. Είναι σαφές ότι, μετά την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους στη μεθόριο Συρίας-Τουρκίας, η πιθανότητα κατασκευής ενός αγωγού στη γειτονική χώρα απομακρύνεται ακόμη περισσότερο.

Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου αναμένεται να αποτελέσει κεντρικό ζήτημα κατά την τριμερή σύσκεψη Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ τον Ιανουάριο. Οι επαφές της Κύπρου με το Ισραήλ είναι τακτικότατες και πολύ στενές, με σκοπό, μεταξύ άλλων, να διευθετηθούν και κάποιες μικρές διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις δύο χώρες για τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης των κοιτασμάτων.

Έντυπη

Η Τουρκία χρειάζεται την Ευρώπη περισσότερο από ποτέ

Λίγο πριν τη Σύνοδο ΕΕ–Toυρκίας, οι παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων συνεχίζονται. Οι δημοκρατικοί θεσμοί κινδυνεύουν και η ΕΕ δεν πρέπει να αδρανήσει, εκτιμά η διευθύντρια της τουρκικής σύνταξης της DW, Σεντά Σέρνταρ.

Οι δύο επιφανέστεροι δημοσιογράφοι της Τουρκίας, ο Τζαν Ντούνταρ και ο Ερντέμ Γκιουλ συνελήφθηκαν την Πέμπτη, λίγες μέρες πριν την κρίσιμη Σύνοδο Ευρωπαϊκής Ένωσης – Toυρκίας. Η απόφαση ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία όχι μόνο για τα τουρκικά αλλά και για τα διεθνή ΜΜΕ. Οι δύο δημοσιογράφοι κατηγορούνται για πολιτική και στρατιωτική κατασκοπεία βοηθώντας την τρομοκρατική οργάνωση του Φετουλάχ Γκιουλέν και δημοσιεύοντας απόρρητες πληροφορίες. Στην πραγματικότητα τιμωρούνται επειδή απλώς έκαναν τη δουλειά τους. Ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ της προσπάθειας εκφοβισμού. Μολονότι ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν είχε απειλήσει ήδη από το καλοκαίρι τους συντάκτες της είδησης, σύμφωνα με την οποία τουρκικά κονβόι μετέφεραν όπλα στους Τουρκμένους της Συρίας, η τουρκική δικαιοσύνη αποφάσισε να δράσει μόλις τώρα. Την ώρα που όλος ο κόσμος ασχολείται με τη νέα ρωσοτουρκική κρίση, η οποία αποτελεί εν τέλει μια διεθνή διαπάλη για έλεγχο και εξουσία στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή, στο εσωτερικό της Τουρκίας η φίμωση των ΜΜΕ μπορεί να περάσει απαρατήρητη και η όλη υπόθεση να καλυφθεί απλώς με μερικές επικριτικές δηλώσεις.

Στο όνομα της δημοκρατίας

H διευθύντρια της τουρκικής σύνταξης της DW; Σεντά Σερντάρ

H εφημερίδα Cumhuriyet και οι δημοσιογράφοι της έχουν γίνει πολλάκις αντικείμενο της κρατικής βίας και καταστολής, όπως και όλοι εκείνοι οι δημοσιογράφοι που εργάζονται με στόχο να ρίξουν φως σε θέματα που η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί να συγκαλύψει. Η Τουρκία έχει μπει σε μια επώδυνη φάση καταστολής, επικαλούμενη χρησιμοθηρικά απλώς δημοκρατικά ερείσματα. Οι δημοσιογράφοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της μάχης. Το δικαίωμα στην πληροφόρηση έχει υποστεί σοβαρά πλήγματα κατά την τελευταία δεκαετία και η πρόσφατη δικαστική πτυχή εγγράφεται σε μια σειρά αντίστοιχων πρακτικών. Το γεγονός ότι στοχοποιούνται δημοσιογράφοι για τη δουλειά τους είναι σίγουρα προβληματικό. Τουλάχιστον εξίσου προβληματικό είναι το γεγονός ότι το δικαστικό σύστημα δεν είναι εκεί για να τους προστατεύσει. Ανησυχητικό είναι επίσης το γεγονός ότι αρκετοί πιστεύουν ότι το να ρίχνει κάποιος φως σε εγκληματικές δραστηριότητες ισοδυναμεί με εθνική προδοσία. Η μόνη σκοπιμότητα αυτών των δικών, που βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και χρόνια, είναι να σιγήσουν τα ΜΜΕ και να παύσει κάθε φωνή που είναι πρόθυμη να ασκήσει κριτική στις αποφάσεις της πολιτικής ελίτ.

Ανάγκη αλληλεγγύης

Στο πλαίσιο της Συνόδου ΕΕ –Toυρκίας ο τούρκος πρωθυπουργός Νταβούτογλου θα συναντηθεί με ευρωπαίους ηγέτες. Αν και στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθούν οι τρόποι αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης, η Τουρκία εξακολουθεί να έχει υψηλές προσδοκίες αναφορικά με την επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ. Από την πλευρά της η ΕΕ έχει τώρα μια σημαντική ευκαιρία να βοηθήσει την Τουρκία έμπρακτα να μπει εκ νέου σε μια πραγματική τροχιά εκδημοκρατισμού. Αμφότεροι χρειάζονται ο ένας τον άλλον στο θέμα της προσφυγικής κρίσης.

Οι πρόσφατες συλλήψεις δημοσιογράφων αποδεικνύουν ότι η τουρκική δημοκρατία χρειάζεται την Ευρώπη περισσότερο από ποτέ. Η Ευρώπη οφείλει να αναλάβει σοβαρά τις ευθύνες της, εάν θέλει να έχει έναν αξιόπιστο εταίρο στην περιοχή. Λίγο πριν τις εκλογές του Νοεμβρίου η καγκελάριος Μέρκελ επισκέφθηκε την Τουρκία, παρά την επιδείνωση των δημοκρατικών θεσμών, προκειμένου να έχει επαφές για την αντιμετώπιση του προσφυγικού. Ήταν λάθος. Τώρα η Ευρώπη έχει μια δεύτερη ευκαιρία να δείξει έμπρακτα στον κόσμο ότι οι αξίες που πρεσβεύει δεν είναι κενό χαρτί. Αυτές οι αξίες τέθηκαν σε διακινδύνευση στο Παρίσι και τώρα στην Τουρκία. Ήρθε επιτέλους η ώρα οι ευρωπαίοι ηγέτες να επιδείξουν αλληλεγγύη.

Σεντά Σέρνταρ

Turkey-Russia jet downing: Erdogan 'saddened' over plane

• 19 minutes ago
 
• From the sectionEurope

Image copyrightAP

Image captionMr Erdogan has been unrepentant about the shooting down of the Russian jet

Syria's war

• Turkey's downing of Russian warplane - what we know
• Russia to Turkey: Don't try it again
• Was jet downing an overreaction?
• Iran's growing role in Syria's war

Turkey's president has said he is "saddened" by the downing of a Russian combat jet by Turkish forces on the Syrian border last Tuesday.

Recep Tayyip Erdogan said he wished the incident had not happened and hoped it would not happen again.

He has so far refused to apologise to Russia, accusing Moscow of "playing with fire" in its Syria operations.

The president's remarks came as Turkey warned its citizens against non-essential travel to Russia.

The Foreign Ministry said visits should be avoided "until the situation becomes clear", citing problems such as anti-Turkish demonstrations outside the country's embassy in Moscow.

ADVERTISEMENT

On Friday Russia suspended its visa-free arrangement with Turkey and is planning to introduce a wide range of economic sanctions.

Mr Erdogan has asked for a meeting with Russian President Vladimir Putin, but Mr Putin wants an apology from Turkey before he will agree to talks.

• Russia mixes food and foreign policy
• What future for Turkey-Russia relations?
• What we know about downing of jet

The Turkish president again defended the incident and criticised Russia's operations in Syria in support of President Bashar al-Assad, whom Ankara opposes.

But he renewed his call for a meeting with Mr Putin on the sidelines of the Paris Climate talks next week, saying that both sides should approach the issue more positively.

"We wish it hadn't happened, but it happened," he said, quoted by the Associated Press. "I hope something like this doesn't happen again."

Mr Erdogan was addressing supporters in Balikesir, western Turkey, following the murder of a senior Kurdish lawyer, Tahir Elci, in the south-eastern city of Diyarbakir earlier on Saturday.

Mr Elci was shot dead by an unknown gunman as he called for an end to violence between Turkey and the Kurdish rebel PKK group, which resumed in July.

Image copyrightAP

Image captionThe S-400, Russia's most advanced missile defence system, will provide cover for its aircraft in Syria

Russia has sent troops and aircraft to Syria to back up the Syrian government of Bashar al-Assad in the civil war.

Turkey, which is a member of Nato and of a US-led coalition in the region, insists Mr Assad must step down before any political solution to the Syrian conflict is found.

Both countries say they are trying to rid the region of the so-called Islamic State (IS) group, which claimed the recent attacks on Paris, Ankara and also on a Russian airliner.

And on Friday Russia said it had strengthened its anti-aircraft defences by moving a cruiser towards the coast and deploying new missiles at its main base.

Image copyrightAP

Image captionAnti-Putin demonstrators turned out in Istanbul on Friday

The Moskva cruiser's long-range air defence system will provide cover for Russian aircraft, as will the S-400 missiles which arrived on Thursday.

Turkey says the Russian plane had intruded into its airspace and ignored warnings to leave.

Moscow maintains that the downed SU-24 fighter jet was downed by a missile fired from a Turkish jet inside Syria.

Mr Putin has also firmly rejected any suggestion Turkey did not recognise the plane as Russian. He said it was easily identifiable and its co-ordinates had been passed on to Turkey's ally, the US.

Jump media player

Media player help

Out of media player. Press enter to return or tab to continue.

Media captionRussians vow to abandon Turkey's beaches

Russia on Thursday said it was drafting a wide-ranging list of economic sanctions against Turkey that would hit food imports and joint investment projects among other things.

Turkey and Russia have important economic links. Russia is Turkey's second-largest trading partner, while more than three million Russian tourists visited Turkey last year.