η σχέση Σαμαρά -Ομπάμα

Η σχέση Σαμαρά - Ομπάμα

Του Αθανασιου Έλλις

Σε κάθε συνάντηση Ελληνα πρωθυπουργού με Αμερικανό πρόεδρο συζητάμε συνήθως, και είναι εύλογο, για τα οφέλη που θα μπορούσε να αποκομίσει η Ελλάδα από τη συγκεκριμένη επαφή, αλλά και από τις σχέσεις με την υπερδύναμη γενικότερα. Περνά σε δεύτερη μοίρα, το άλλο σκέλος της εξίσωσης που είναι τι μπορεί να προσφέρει η δική μας πλευρά στην Ουάσιγκτον. Αλλωστε, επί δεκαετίες η σκέψη ότι η Ελλάδα μπορεί να «προσφέρει» κάτι χρήσιμο στις ΗΠΑ αντιμετωπιζόταν, το λιγότερο, καχύποπτα. Οι εποχές έχουν αλλάξει. Η ταύτιση συμφερόντων με άλλες χώρες, ιδιαίτερα ηγέτιδες δυνάμεις, όπου αυτό είναι εφικτό, αποτελεί ζητούμενο. Με αυτό το σκεπτικό πρέπει να κινηθεί ο Αντώνης Σαμαράς στη σημερινή πρώτη του συνάντηση με τον Μπαράκ Ομπάμα. Ο Ελληνας πρωθυπουργός καλείται, κατ’ αρχήν, να πείσει για τη σοβαρότητα με την οποία εργάζεται για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, η πορεία της οποίας έχει την τελευταία τριετία λάβει ευρύτερες διαστάσεις και επηρεάζει τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής και κατ’ επέκταση της παγκόσμιας οικονομίας. Το αμερικανικό ενδιαφέρον είναι σαφές και επιβεβαιώθηκε με την πρόσφατη επίσκεψη του υπ. Οικονομικών, Τζακ Λιου, στην Αθήνα. Επίσης, η προοπτική συμμετοχής της Ελλάδας στο δίκτυο ενεργειακής τροφοδοσίας της Ευρώπης συνάδει με τον στρατηγικό στόχο της διαφοροποίησης στη μεταφορά αερίου και τον περιορισμό της εξάρτησης από τη Ρωσία. Ο κ. Σαμαράς πρέπει να επισημάνει την πρόθεση της ελληνικής προεδρίας της Ε.Ε., κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014, να εργασθεί δυναμικά για την προώθηση της Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ της Ενωσης και των ΗΠΑ. Με το Μεσανατολικό να παραμένει ανοιχτή πληγή, αλλά και την εύφλεκτη κατάσταση σε ολόκληρη την Αν. Μεσόγειο, ο Ελληνας πρωθυπουργός έχει κάθε λόγο να υπογραμμίσει τη σημασία της βάσης της Σούδας, η οποία παραμένει η σημαντικότερη που διαθέτουν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ στην περιοχή. Στο πλαίσιο του σταθεροποιητικού ρόλου της Αθήνας θα μπορούσε να προχωρήσει πέρα από τις γενικές διαπιστώσεις και στην ανακοίνωση της πρόθεσης της Αθήνας να διορίσει ειδικό απεσταλμένο για τη Μέση Ανατολή· είτε πολιτικό πρόσωπο εγνωσμένης αξίας και ευρείας αποδοχής, είτε έμπειρο νυν ή πρώην διπλωμάτη. Ο πρόεδρος Ομπάμα και ο υπ. Εξωτερικών Κέρι, έχουν επενδύσει σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο στη μεσολάβηση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων. Η στρατηγική συνεργασία που αναπτύσσει η Ελλάδα με το Ισραήλ τα τελευταία χρόνια, και η διατήρηση των παραδοσιακών δεσμών της με τον Αραβικό Κόσμο, της επιτρέπουν να επιδιώξει να διαδραματίσει ρόλο. Κινούμενη στη γραμμή της Ε.Ε. και συνεργαζόμενη με τις ΗΠΑ, η Ελλάδα δεν θα ανατρέψει τα δεδομένα, αλλά έχοντας τη δική της ιδιαίτερη αίσθηση της περιοχής με την οποία γειτνιάζει, μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο κρίκο στην προσέγγιση της Δύσης. Το ζητούμενο είναι να προβληθεί η Ελλάδα ως μέρος λύσεων και όχι μόνο ως μια προβληματική χώρα, όπως παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια από τα αμερικανικά και άλλα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Να εμφανισθεί ως αξιόπιστη εταίρος, η οποία δεν εξαντλείται στην κατάθεση αιτημάτων για στήριξη, αλλά στον βαθμό που αναλογεί σε μια χώρα του μεγέθους της, συμβάλλει στην προώθηση κοινών συμφερόντων. Και μια τελευταία επισήμανση. Ο Μπαράκ Ομπάμα, όπως και οι περισσότεροι προκάτοχοί του, αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στις διαπροσωπικές σχέσεις, όπως έχει αποδείξει η περίπτωση του Ταγίπ Ερντογάν. Εάν δημιουργηθεί «καλή χημεία» στη σημερινή πρώτη επαφή, τότε θα καταστεί πιο εύκολη η οικοδόμηση μιας νέας σχέσης με την Αμερική. Η συγκυρία προσφέρεται. Εναπόκειται στον πρωθυπουργό να το πετύχει  kathimerini