Η Ελλάδα απέχει ακόμη αρκετά βήματα από το χάος
HUGO DIXON / REUTERS
Η Αθήνα έχει μπει σε περίοδο πολιτικής αστάθειας η οποία μπορεί να οδηγήσει σε εκλογές που θα κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι πολιτικές επιλογές αυτού του κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς θα μπορούσαν να προκαλέσουν την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ αν εφαρμοστούν πλήρως. Ωστόσο για να συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να υπάρξει μια σειρά ατυχών συμβάντων. Πρώτον, το ελληνικό Κοινοβούλιο θα πρέπει να αποτύχει να εκλέξει νέο Πρόεδρο, κάτι που είναι πιθανό.
Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα ο Αντώνης Σαμαρά να καταφέρει να πείσει αρκετούς βουλευτές να αλλάξουν στρατόπεδο και να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία. Εξίσου μικρή είναι η πιθανότητα ο συντηρητικός πρωθυπουργός να αντικατασταθεί από τεχνοκράτη ως αντάλλαγμα για να συγκεντρωθεί η πλειοψηφία για την εκλογή Προέδρου. Και στις δύο περιπτώσεις η Αθήνα θα μπορούσε να αρχίσει και πάλι διαπραγματεύσεις με την τρόικα σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδοτική υποστήριξη. Η Ελλάδα θα πρέπει να περικόψει λίγο τον προϋπολογισμό του 2015, να συνεχίσει την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και να αποδεχθεί τη συνέχιση της επιτήρησης της οικονομίας της. Σε αντάλλαγμα η Αθήνα θα πάρει την τελευταία δόση του δανείου, ενδεχομένως και μεγαλύτερο χρόνο αποπληρωμής των δανείων που έχει πάρει από τις χώρες της Ευρωζώνης. Ωστόσο, η κυβέρνηση πιθανότατα δεν θα καταφέρει να εκλέξει νέο Πρόεδρο.
Ο Αλέξης Τσίπρας, αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ, απολαμβάνει σταθερό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις και συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να βγει από τις εκλογές ως πρώτο κόμμα. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορούσε να εφαρμόσει το πρόγραμμά του, οι προοπτικές της Ελλάδας θα ήταν μαύρες. Μεταξύ των λαϊκίστικων προτάσεών του συγκαταλέγεται μία περί διαγραφής τμήματος του δημοσίου χρέους και μία περί αύξησης των δημοσίων δαπανών. Και οι δύο προτάσεις θα προκαλούσαν σύγκρουση με την τρόικα και γρήγορα θα οδηγούσαν την Αθήνα σε χρεοκοπία. Μπορεί η Ευρωζώνη να είναι προετοιμασμένη στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης να αλλάξει τους όρους της δανειακής σύμβασης, αλλά δεν θα δεχθεί διαγραφή του χρέους ή χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής. Ο Τσίπρας δεν θα είναι σε θέση να εκβιάσει την Ευρωζώνη, δεδομένου ότι μια ελληνική χρεοκοπία δεν θα προκαλέσει φαινόμενο ντόμινο. Χωρίς συμφωνία με την τρόικα, η Αθήνα δεν θα έχει πρόσβαση στην αγορά ομολόγων. Είναι πιθανή μαζική επιδρομή (καταθετών) στις τράπεζες ακολουθούμενη από επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Αν ο Τσίπρας δεν αλλάξει απόψεις, η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα επανέλθει ως απειλή. Τα καλά νέα είναι ότι οι πιθανότητες να εκτυλιχθεί αυτό το σενάριο είναι λίγες. Ενας λόγος είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί κάλλιστα να υποχωρήσει αν διαπιστώσει ότι η τρόικα παραμένει άκαμπτη. Ενας δεύτερος λόγος είναι ότι ακόμη και αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το μεγαλύτερο κόμμα μετά τις εκλογές, δεν είναι σίγουρο ότι θα έχει απόλυτη πλειοψηφία.
Για να σχηματίσει κυβέρνηση, θα χρειαστεί την υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ και του «Ποταμιού», κεντροαριστερά κόμματα που είναι και τα δύο φιλοευρωπαϊκά και δεν θα υποστήριζαν ένα πρόγραμμα που θα έριχνε τη χώρα στον γκρεμό. Στην πραγματικότητα ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως να δυσκολευτεί να σχηματίσει κυβέρνηση διότι οι συμβιβασμοί που θα πρέπει να κάνει απέναντι σε ΠΑΣΟΚ και «Ποτάμι» δύσκολα θα υποστηριχθούν από τη ριζοσπαστική του πτέρυγα. Υπό αυτό το σενάριο θα πρέπει να διεξαχθούν δεύτερες βουλευτικές εκλογές στις οποίες θα μπορούσαν να έχουν καλή επίδοση οι συντηρητικοί, ιδίως αν αντικαταστήσουν τον αντιδημοφιλή Σαμαρά με κάποιον όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ισως αυτή η έκβαση να είναι η προτιμότερη. Ο Σαμαράς είναι προτιμότερος από τον Τσίπρα αλλά αποδείχθηκε απρόβλεπτος ηγέτης, με πιο πρόσφατο λάθος του την υπόσχεση ότι η Ελλάδα θα φύγει από το Μνημόνιο. Οι αρχαίοι Ελληνες πίστευαν στη θεά Τύχη, η οποία άλλοτε έφερνε καλή και άλλοτε κακή τύχη. Η Τύχη περιφέρεται και πάλι απειλητικά γύρω από την πατρίδα της. Ο πολιτικός κίνδυνος έχει αυξηθεί, τα διάφορα σενάρια έχουν πολλαπλασιαστεί. Ενα από αυτά, ο ΣΥΡΙΖΑ να εφαρμόσει τις λαϊκίστικες πολιτικές του, θα οδηγούσε πράγματι στην καταστροφή. Ομως δεν είναι αυτή η πιο πιθανή έκβαση. Τα υπόλοιπα σενάρια είναι πιο θετικά.
Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα ο Αντώνης Σαμαρά να καταφέρει να πείσει αρκετούς βουλευτές να αλλάξουν στρατόπεδο και να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία. Εξίσου μικρή είναι η πιθανότητα ο συντηρητικός πρωθυπουργός να αντικατασταθεί από τεχνοκράτη ως αντάλλαγμα για να συγκεντρωθεί η πλειοψηφία για την εκλογή Προέδρου. Και στις δύο περιπτώσεις η Αθήνα θα μπορούσε να αρχίσει και πάλι διαπραγματεύσεις με την τρόικα σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδοτική υποστήριξη. Η Ελλάδα θα πρέπει να περικόψει λίγο τον προϋπολογισμό του 2015, να συνεχίσει την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και να αποδεχθεί τη συνέχιση της επιτήρησης της οικονομίας της. Σε αντάλλαγμα η Αθήνα θα πάρει την τελευταία δόση του δανείου, ενδεχομένως και μεγαλύτερο χρόνο αποπληρωμής των δανείων που έχει πάρει από τις χώρες της Ευρωζώνης. Ωστόσο, η κυβέρνηση πιθανότατα δεν θα καταφέρει να εκλέξει νέο Πρόεδρο.
Ο Αλέξης Τσίπρας, αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ, απολαμβάνει σταθερό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις και συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να βγει από τις εκλογές ως πρώτο κόμμα. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορούσε να εφαρμόσει το πρόγραμμά του, οι προοπτικές της Ελλάδας θα ήταν μαύρες. Μεταξύ των λαϊκίστικων προτάσεών του συγκαταλέγεται μία περί διαγραφής τμήματος του δημοσίου χρέους και μία περί αύξησης των δημοσίων δαπανών. Και οι δύο προτάσεις θα προκαλούσαν σύγκρουση με την τρόικα και γρήγορα θα οδηγούσαν την Αθήνα σε χρεοκοπία. Μπορεί η Ευρωζώνη να είναι προετοιμασμένη στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης να αλλάξει τους όρους της δανειακής σύμβασης, αλλά δεν θα δεχθεί διαγραφή του χρέους ή χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής. Ο Τσίπρας δεν θα είναι σε θέση να εκβιάσει την Ευρωζώνη, δεδομένου ότι μια ελληνική χρεοκοπία δεν θα προκαλέσει φαινόμενο ντόμινο. Χωρίς συμφωνία με την τρόικα, η Αθήνα δεν θα έχει πρόσβαση στην αγορά ομολόγων. Είναι πιθανή μαζική επιδρομή (καταθετών) στις τράπεζες ακολουθούμενη από επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Αν ο Τσίπρας δεν αλλάξει απόψεις, η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα επανέλθει ως απειλή. Τα καλά νέα είναι ότι οι πιθανότητες να εκτυλιχθεί αυτό το σενάριο είναι λίγες. Ενας λόγος είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί κάλλιστα να υποχωρήσει αν διαπιστώσει ότι η τρόικα παραμένει άκαμπτη. Ενας δεύτερος λόγος είναι ότι ακόμη και αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το μεγαλύτερο κόμμα μετά τις εκλογές, δεν είναι σίγουρο ότι θα έχει απόλυτη πλειοψηφία.
Για να σχηματίσει κυβέρνηση, θα χρειαστεί την υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ και του «Ποταμιού», κεντροαριστερά κόμματα που είναι και τα δύο φιλοευρωπαϊκά και δεν θα υποστήριζαν ένα πρόγραμμα που θα έριχνε τη χώρα στον γκρεμό. Στην πραγματικότητα ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως να δυσκολευτεί να σχηματίσει κυβέρνηση διότι οι συμβιβασμοί που θα πρέπει να κάνει απέναντι σε ΠΑΣΟΚ και «Ποτάμι» δύσκολα θα υποστηριχθούν από τη ριζοσπαστική του πτέρυγα. Υπό αυτό το σενάριο θα πρέπει να διεξαχθούν δεύτερες βουλευτικές εκλογές στις οποίες θα μπορούσαν να έχουν καλή επίδοση οι συντηρητικοί, ιδίως αν αντικαταστήσουν τον αντιδημοφιλή Σαμαρά με κάποιον όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ισως αυτή η έκβαση να είναι η προτιμότερη. Ο Σαμαράς είναι προτιμότερος από τον Τσίπρα αλλά αποδείχθηκε απρόβλεπτος ηγέτης, με πιο πρόσφατο λάθος του την υπόσχεση ότι η Ελλάδα θα φύγει από το Μνημόνιο. Οι αρχαίοι Ελληνες πίστευαν στη θεά Τύχη, η οποία άλλοτε έφερνε καλή και άλλοτε κακή τύχη. Η Τύχη περιφέρεται και πάλι απειλητικά γύρω από την πατρίδα της. Ο πολιτικός κίνδυνος έχει αυξηθεί, τα διάφορα σενάρια έχουν πολλαπλασιαστεί. Ενα από αυτά, ο ΣΥΡΙΖΑ να εφαρμόσει τις λαϊκίστικες πολιτικές του, θα οδηγούσε πράγματι στην καταστροφή. Ομως δεν είναι αυτή η πιο πιθανή έκβαση. Τα υπόλοιπα σενάρια είναι πιο θετικά.
No comments:
Post a Comment