ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣΗ ηθική ανωτερότητα της Αριστεράς
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Τι περισσότερο να πεις με τα λόγια;
Στα 85 χρόνια της σήμερα, η κ. Αλίκη Βαλαβάνη έχει πλήρη αντίληψη της επικαιρότητας. Παρακολουθεί τα πάντα, σταθμίζει τις εξελίξεις και παίρνει τις αποφάσεις της. Δεν ήταν δύσκολο, λοιπόν, να καταλάβει ότι επίκεινται περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων ― δεν ήταν και η μόνη, άλλωστε: χιλιάδες άνθρωποι είχαν καταλάβει τι ερχόταν και πήραν τα μέτρα τους. Ετσι, αποφάσισε να μην αφήσει τις καταθέσεις της, οικονομίες μιας ζωής, στα χέρια των φίλων της κόρης της. Το πρόβλημα, βέβαια, ήταν ότι τα χρήματα ήσαν δεσμευμένα σε προθεσμιακή κατάθεση. Δεν ξέρουμε πώς ακριβώς κατάφερε να το υπερβεί (με την πειθώ, φαντάζομαι), πάντως το κατάφερε και έσωσε τα λεφτά της.
Αυτή είναι η εκδοχή της υπόθεσης με τη μητέρα της Νάντιας Βαλαβάνη ― η εκδοχή την οποία η τέως αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών περιμένει από όλους μας να πιστέψουμε.
Προσωπικώς ―και το λέω απολύτως ειλικρινά― την πιστεύω. Δέχομαι ότι η μητέρα της τ. υπουργού ενήργησε αυτοβούλως. (Στο κάτω κάτω, ποιος γονέας θα άφηνε τις οικονομίες του στα χέρια των φίλων του παιδιού του, αν μάλιστα το παιδί του ήταν η Νάντια Βαλαβάνη;). Πώς κατόρθωσε να πείσει την τράπεζα και να σπάσει την προθεσμιακή κατάθεση, τι τους είπε, δεν μπορούμε να ξέρουμε. Ούτε μπορούμε να κατηγορήσουμε την κόρη, αν υποτεθεί ότι η μητέρα επικαλέσθηκε τη θέση της κόρης στην κυβέρνηση. Οικογενειακή ευθύνη, ως γνωστόν, δεν υπάρχει.
Το πρόβλημα, όμως, για τη Νάντια Βαλαβάνη, όπως και για την κυβέρνηση, είναι ότι ελάχιστοι άλλοι την πιστεύουν. Οι περισσότεροι τείνουν στην εξήγηση που υπαγορεύει ο κυνισμός της επιβίωσης, που είναι στη φύση όλων μας: ότι η τ. υπουργός ειδοποίησε τη μητέρα της. Αυτό δεν αποδεικνύεται με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία· εντούτοις οι πολλοί το πιστεύουν, επειδή το βρίσκουν πιο φυσικό. Τι να κάνουμε; Ετσι είναι στις δημοκρατίες. Είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι και αυτό μία συνέπεια της καθολικής ψήφου. Εξ ου ότι στο πολίτευμα αυτό η γυναίκα του Καίσαρα πρέπει κυρίως να φαίνεται τίμια ― αν πράγματι είναι, δεν ενδιαφέρει.
Είναι κατανοητό η Νάντια Βαλαβάνη ως άνθρωπος να θυμώνει με την τροπή που πήρε υπόθεση στα μάτια της κοινής γνώμης. Κατανοητό, επίσης, να πετάει μες στα νεύρα της και καμία σαχλαμάρα, π.χ., για τα χιλιάδες βαλιτσάκια που την παρακολουθούν. Το πραγματικά εκνευριστικό, όμως, στην υπόθεση αυτή είναι ότι η τ. υπουργός, με τη στάση της και την αδυναμία της να αντιληφθεί τη λειτουργία της κοινής γνώμης σε μια δημοκρατία, επιδεικνύει μία από τις χειρότερες πλευρές της Αριστεράς: τη διεκδίκηση της αποκλειστικότητας στην ηθική ανωτερότητα.
Αν στη θέση της Ν. Βαλαβάνη είχε βρεθεί ένας δεξιός πολιτικός, ίδιου κύρους και σοβαρότητας με την τ. υπουργό, τώρα δεν θα ετίθετο ζήτημα. Τουλάχιστον η πολιτική ευθύνη θα του είχε καταλογισθεί ομοθυμαδόν. Αλλά στη κ. Βαλαβάνη που είναι αριστερή, δηλαδή ανήκει σε ένα ανώτερο είδος το οποίο έχει κερδίσει διά της πίστεως την ηθική ανωτερότητα, πώς τολμάμε να θέτουμε παρόμοια ζητήματα;
Εδώ έχει ενδιαφέρον, νομίζω, να παρατηρήσουμε τις ομοιότητες μεταξύ δύο ειδών πίστεως, της μαρξιστικής και της ορθόδοξης χριστιανικής. Η μεν Αριστερά σου εξασφαλίζει την ηθική ανωτερότητα, η δε Ορθοδοξία τη σωτηρία. Και οι δύο επιλογές δεν δέχονται ότι ο άνθρωπος γεννιέται για να ζήσει τη ζωή του, αλλά αντιμετωπίζουν την πραγματική ζωή ως προετοιμασία για μια άλλη ζωή. Μέσα στο προστατευτικό πλαίσιο της ανωτερότητας του σκοπού, εφόσον το δέχεσαι, εξασφαλίζεις τη δικαίωση και τη συγχώρεση. Οι μηχανισμοί που τις εξασφαλίζουν, φυσικά, διαφέρουν μεταξύ των δύο πίστεων, αλλά η ουσία είναι η ίδια: όλα επιτρέπονται εφόσον κατατείνουν στον θρίαμβο του τελικού σκοπού (για την περίπτωση των μαρξιστών) ή συγχωρούνται (για τους Ορθόδοξους). Θεοδόσιος, Λένιν, Στάλιν και πόσοι άλλοι ακόμα...
Εβαλα σήμερα στον εαυτό μου «διαγώνισμα», που λέγαμε στο σχολείο, με θέμα την υπόθεση της Νάντιας Βαλαβάνη, διότι η μέρα την κάνει επίκαιρη. Είναι 24η Ιουλίου σήμερα, επέτειος της Μεταπολίτευσης. Γιορτάζουμε, σεμνά, την αποκατάσταση της δημοκρατίας «στον τόπο που τη γέννησε», όπως μας αρέσει να λέμε. Η ηθική αυταρέσκεια της υψωμένης οφρύος, με την οποία η Αριστερά κοιτάζει την ποταπότητα των hoi polloi, που είναι παγιδευμένοι μέσα στον ατομισμό τους και δεν καταλαβαίνουν ότι το συμφέρον τους εκφράζεται από μια ανώτερη μαρξιστική ελίτ, ήταν μία από τις αξίες της εποχής που ξεκίνησε με τη Μεταπολίτευση και έληξε με το Καστελλόριζο. Μία πλαστή αξία και σε πολλές περιπτώσεις μια απάτη, που κατέληξε να είναι βαρίδι. Δεν είναι τυχαίο ότι η ζωή της Νάντιας Βαλαβάνη, που μας απασχολεί σήμερα με την ηθική ανωτερότητα της, είναι τόσο στενά συνυφασμένη με την ιστορία της περιόδου.
Ανακολουθίες
Μου ακούγεται εντελώς τρελό ότι ασκήθηκε δίωξη κατά των εμπειρογνωμόνων του ΤΑΙΠΕΔ για ζημία εις βάρος του Δημοσίου. Τις τιμές των πραγμάτων στη ζωή ορίζει η αγορά, δηλαδή ο μηχανισμός που ισορροπεί τη σχέση προσφοράς και ζήτησης. Για τα υλικά αγαθά, δεν υπάρχουν πουθενά στον κόσμο αιώνιες, αμετάβλητες τιμές καταγεγραμμένες σε κάποιο «Μεγάλο και Δίκαιο Βιβλίο των Τιμών», για να το συμβουλεύονται οι δικαστές και οι λόγιοι. Μια τόσο αυθαίρετη αντίληψη περί δημοσίου συμφέροντος και τόσο ξένη προς την πραγματικότητα είναι επικίνδυνη. Ο κίνδυνος δεν αφορά μόνο τις επενδύσεις (ξεχάστε τες αυτές με παρόμοιες διώξεις...), δυνητικά αφορά και τις ελευθερίες σε μια δημοκρατία.
Είναι για γέλια, όμως, ότι την ώρα που η Εισαγγελία ασκεί δίωξη με βάση μια θεωρητική ―και, προφανώς, ελληνοπρεπή― αντίληψη περί της τιμής των ακινήτων του Δημοσίου, η Βουλή νομοθετεί να εκπλειστηριάζεται το ακίνητο ενός ιδιώτη στην εμπορική τιμή, δηλαδή στην πραγματική τιμή της αγοράς, όπως ορίζεται εκείνη την ώρα και υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες.
Προφανής η ανακολουθία, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε για να την εμποδίσουμε. Εκ παραδόσεως στη σύγχρονη Ελλάδα, το δίκαιο ορίζεται με βάση το συμφέρον του ισχυρότερου εκείνη την ώρα, όχι επί τη βάσει αρχών. Ετσι όμως, δεν μπορούμε ποτέ να έχουμε κράτος δικαίου. Και αυτό δεν είναι θέμα Μνημονίου ούτε εξωγενών πιέσεων. Είναι κάτι που ή το θέλουμε εμείς για τον εαυτό μας ή δεν το θέλουμε, επειδή ενδεχομένως είμαστε καλά βολεμένοι...
Προσωπικώς ―και το λέω απολύτως ειλικρινά― την πιστεύω. Δέχομαι ότι η μητέρα της τ. υπουργού ενήργησε αυτοβούλως. (Στο κάτω κάτω, ποιος γονέας θα άφηνε τις οικονομίες του στα χέρια των φίλων του παιδιού του, αν μάλιστα το παιδί του ήταν η Νάντια Βαλαβάνη;). Πώς κατόρθωσε να πείσει την τράπεζα και να σπάσει την προθεσμιακή κατάθεση, τι τους είπε, δεν μπορούμε να ξέρουμε. Ούτε μπορούμε να κατηγορήσουμε την κόρη, αν υποτεθεί ότι η μητέρα επικαλέσθηκε τη θέση της κόρης στην κυβέρνηση. Οικογενειακή ευθύνη, ως γνωστόν, δεν υπάρχει.
Το πρόβλημα, όμως, για τη Νάντια Βαλαβάνη, όπως και για την κυβέρνηση, είναι ότι ελάχιστοι άλλοι την πιστεύουν. Οι περισσότεροι τείνουν στην εξήγηση που υπαγορεύει ο κυνισμός της επιβίωσης, που είναι στη φύση όλων μας: ότι η τ. υπουργός ειδοποίησε τη μητέρα της. Αυτό δεν αποδεικνύεται με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία· εντούτοις οι πολλοί το πιστεύουν, επειδή το βρίσκουν πιο φυσικό. Τι να κάνουμε; Ετσι είναι στις δημοκρατίες. Είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι και αυτό μία συνέπεια της καθολικής ψήφου. Εξ ου ότι στο πολίτευμα αυτό η γυναίκα του Καίσαρα πρέπει κυρίως να φαίνεται τίμια ― αν πράγματι είναι, δεν ενδιαφέρει.
Είναι κατανοητό η Νάντια Βαλαβάνη ως άνθρωπος να θυμώνει με την τροπή που πήρε υπόθεση στα μάτια της κοινής γνώμης. Κατανοητό, επίσης, να πετάει μες στα νεύρα της και καμία σαχλαμάρα, π.χ., για τα χιλιάδες βαλιτσάκια που την παρακολουθούν. Το πραγματικά εκνευριστικό, όμως, στην υπόθεση αυτή είναι ότι η τ. υπουργός, με τη στάση της και την αδυναμία της να αντιληφθεί τη λειτουργία της κοινής γνώμης σε μια δημοκρατία, επιδεικνύει μία από τις χειρότερες πλευρές της Αριστεράς: τη διεκδίκηση της αποκλειστικότητας στην ηθική ανωτερότητα.
Αν στη θέση της Ν. Βαλαβάνη είχε βρεθεί ένας δεξιός πολιτικός, ίδιου κύρους και σοβαρότητας με την τ. υπουργό, τώρα δεν θα ετίθετο ζήτημα. Τουλάχιστον η πολιτική ευθύνη θα του είχε καταλογισθεί ομοθυμαδόν. Αλλά στη κ. Βαλαβάνη που είναι αριστερή, δηλαδή ανήκει σε ένα ανώτερο είδος το οποίο έχει κερδίσει διά της πίστεως την ηθική ανωτερότητα, πώς τολμάμε να θέτουμε παρόμοια ζητήματα;
Εδώ έχει ενδιαφέρον, νομίζω, να παρατηρήσουμε τις ομοιότητες μεταξύ δύο ειδών πίστεως, της μαρξιστικής και της ορθόδοξης χριστιανικής. Η μεν Αριστερά σου εξασφαλίζει την ηθική ανωτερότητα, η δε Ορθοδοξία τη σωτηρία. Και οι δύο επιλογές δεν δέχονται ότι ο άνθρωπος γεννιέται για να ζήσει τη ζωή του, αλλά αντιμετωπίζουν την πραγματική ζωή ως προετοιμασία για μια άλλη ζωή. Μέσα στο προστατευτικό πλαίσιο της ανωτερότητας του σκοπού, εφόσον το δέχεσαι, εξασφαλίζεις τη δικαίωση και τη συγχώρεση. Οι μηχανισμοί που τις εξασφαλίζουν, φυσικά, διαφέρουν μεταξύ των δύο πίστεων, αλλά η ουσία είναι η ίδια: όλα επιτρέπονται εφόσον κατατείνουν στον θρίαμβο του τελικού σκοπού (για την περίπτωση των μαρξιστών) ή συγχωρούνται (για τους Ορθόδοξους). Θεοδόσιος, Λένιν, Στάλιν και πόσοι άλλοι ακόμα...
Εβαλα σήμερα στον εαυτό μου «διαγώνισμα», που λέγαμε στο σχολείο, με θέμα την υπόθεση της Νάντιας Βαλαβάνη, διότι η μέρα την κάνει επίκαιρη. Είναι 24η Ιουλίου σήμερα, επέτειος της Μεταπολίτευσης. Γιορτάζουμε, σεμνά, την αποκατάσταση της δημοκρατίας «στον τόπο που τη γέννησε», όπως μας αρέσει να λέμε. Η ηθική αυταρέσκεια της υψωμένης οφρύος, με την οποία η Αριστερά κοιτάζει την ποταπότητα των hoi polloi, που είναι παγιδευμένοι μέσα στον ατομισμό τους και δεν καταλαβαίνουν ότι το συμφέρον τους εκφράζεται από μια ανώτερη μαρξιστική ελίτ, ήταν μία από τις αξίες της εποχής που ξεκίνησε με τη Μεταπολίτευση και έληξε με το Καστελλόριζο. Μία πλαστή αξία και σε πολλές περιπτώσεις μια απάτη, που κατέληξε να είναι βαρίδι. Δεν είναι τυχαίο ότι η ζωή της Νάντιας Βαλαβάνη, που μας απασχολεί σήμερα με την ηθική ανωτερότητα της, είναι τόσο στενά συνυφασμένη με την ιστορία της περιόδου.
Ανακολουθίες
Μου ακούγεται εντελώς τρελό ότι ασκήθηκε δίωξη κατά των εμπειρογνωμόνων του ΤΑΙΠΕΔ για ζημία εις βάρος του Δημοσίου. Τις τιμές των πραγμάτων στη ζωή ορίζει η αγορά, δηλαδή ο μηχανισμός που ισορροπεί τη σχέση προσφοράς και ζήτησης. Για τα υλικά αγαθά, δεν υπάρχουν πουθενά στον κόσμο αιώνιες, αμετάβλητες τιμές καταγεγραμμένες σε κάποιο «Μεγάλο και Δίκαιο Βιβλίο των Τιμών», για να το συμβουλεύονται οι δικαστές και οι λόγιοι. Μια τόσο αυθαίρετη αντίληψη περί δημοσίου συμφέροντος και τόσο ξένη προς την πραγματικότητα είναι επικίνδυνη. Ο κίνδυνος δεν αφορά μόνο τις επενδύσεις (ξεχάστε τες αυτές με παρόμοιες διώξεις...), δυνητικά αφορά και τις ελευθερίες σε μια δημοκρατία.
Είναι για γέλια, όμως, ότι την ώρα που η Εισαγγελία ασκεί δίωξη με βάση μια θεωρητική ―και, προφανώς, ελληνοπρεπή― αντίληψη περί της τιμής των ακινήτων του Δημοσίου, η Βουλή νομοθετεί να εκπλειστηριάζεται το ακίνητο ενός ιδιώτη στην εμπορική τιμή, δηλαδή στην πραγματική τιμή της αγοράς, όπως ορίζεται εκείνη την ώρα και υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες.
Προφανής η ανακολουθία, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε για να την εμποδίσουμε. Εκ παραδόσεως στη σύγχρονη Ελλάδα, το δίκαιο ορίζεται με βάση το συμφέρον του ισχυρότερου εκείνη την ώρα, όχι επί τη βάσει αρχών. Ετσι όμως, δεν μπορούμε ποτέ να έχουμε κράτος δικαίου. Και αυτό δεν είναι θέμα Μνημονίου ούτε εξωγενών πιέσεων. Είναι κάτι που ή το θέλουμε εμείς για τον εαυτό μας ή δεν το θέλουμε, επειδή ενδεχομένως είμαστε καλά βολεμένοι...
No comments:
Post a Comment