ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣΤο έλλειμμα εμπιστοσύνης
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Πλευρές της πραγματικότητας της αντιφατικής ελληνικής κοινωνίας καταγράφει έρευνα του ΟΟΣΑ με το προκλητικό ερώτημα «Πώς είναι η ζωή στην Ελλάδα;». Προφανώς σε μια οικονομία που έχει υποστεί καθίζηση του διαθέσιμου εισοδήματος κατά 31,6% την τελευταία πενταετία, το τελικό συμπέρασμα δεν είναι θετικό. Στην Ελλάδα η ικανοποίηση από τη ζωή είναι από τις χαμηλότερες στα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ.
Οι προβλέψεις του οργανισμού βλέπουν ύφεση και το 2016, αλλά και τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) για το πρώτο πεντάμηνο της χρονιάς είναι χαρακτηριστικά όσον αφορά τον αριθμό των επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις που έκλεισαν το πρώτο πεντάμηνο είναι σχεδόν κατά τρεις χιλιάδες περισσότερες από όσες ιδρύθηκαν την ίδια περίοδο. Λιγότερες επιχειρήσεις, προφανώς, σημαίνουν περισσότερη ανεργία.
Το κλείσιμο επιχειρήσεων, η αύξηση της ανεργίας είναι όψεις μιας οικονομίας που πλήττεται από την παρατεταμένη ύφεση. Ωστόσο η κατάσταση αυτή έχει επιπτώσεις και στην κοινωνική συγκρότηση, χωρίς πάντα να είναι σαφές αν πρόκειται για επιπτώσεις της κρίσης ή μερικά από τα αθέατα αίτια που οδήγησαν σ’ αυτήν.
Από την έρευνα προκύπτει μια γενική απαξίωση ακόμα και του φυσικού περιβάλλοντος. Μόνον το 69,3% του ελληνικού πληθυσμού εμφανίζεται ικανοποιημένο από την ποιότητα του πόσιμου νερού ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ –που περιλαμβάνει και χώρες με χαμηλότερο εισόδημα από την Ελλάδα– είναι 81,1%. Ωστόσο το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα είναι 81,4 χρόνια, πάνω από το αντίστοιχο του ΟΟΣΑ που είναι 79,7 χρόνια. Παράλληλα, ποσοστό 73,9% των ενηλίκων στην Ελλάδα θεωρεί ότι η υγεία του είναι καλή ή περισσότερο από καλή, ενώ η εκτίμηση αυτή καλύπτει μόνον το 68,9% στις χώρες του ΟΟΣΑ. Φαίνεται όμως ότι η αισιοδοξία για την καλή υγεία δεν στηρίζεται σε δίκτυα κοινωνικής στήριξης. Το ποσοστό των Ελλήνων που δηλώνουν ότι έχουν φίλους ή συγγενείς στους οποίους μπορούν να στηριχθούν αν έχουν προβλήματα είναι υψηλό, ωστόσο το αντίστοιχο ποσοστό στον ΟΟΣΑ είναι υψηλότερο και φθάνει το 88%. Σε άλλες χώρες η αλληλεγγύη θεωρείται περισσότερο βέβαιη.
Αλλά και η εμπιστοσύνη των Ελλήνων σε άλλους συνανθρώπους είναι χαμηλή. Σε μια κλίμακα από το 0 (δεν εμπιστεύεστε άλλο άτομο) έως το 10 (οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άξιοι εμπιστοσύνης), οι Ελληνες βρίσκονται στο 5,3 όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 5,8.
Το έλλειμμα εμπιστοσύνης προκύπτει κι από τις απαντήσεις της νέας γενιάς. Μόνον σε ποσοστό 44% οι μαθητές θεωρούν ότι η πλειονότητα των συμμαθητών τους είναι καλοί και πρόθυμοι να τους βοηθήσουν και το ποσοστό αυτό είναι το χαμηλότερο στον ΟΟΣΑ!
Η εικόνα μιας κλειστής κοινωνίας που δεν εμπιστεύεται κανέναν, δεν είναι ευχαριστημένη από τη διαβίωσή της και δεν αισιοδοξεί για την έξοδο από την κρίση αναδεικνύεται από την έρευνα.
Και η στάση αυτή εξηγεί τις τάσεις που επικρατούν στην ελληνική σκηνή, από τον ακραίο λαϊκισμό και τον κοινωνικό φθόνο έως την παράλογη και γραφική συνωμοσιολογία. Προφανώς όλα αυτά δεν είναι αποτελέσματα της κρίσης αλλά στοιχεία που προϋπήρχαν και κυριάρχησαν εξαιτίας της. Ωστόσο αποτελούν πλέον σημαντικό περιοριστικό παράγοντα της ανάπτυξης που δεν μπορεί να ενισχυθεί χωρίς όραμα που θα υιοθετηθεί από σημαντικό μέρος του πληθυσμού, ο οποίος θα αρχίσει να αισιοδοξεί καθώς θα ενισχύονται οι σχέσεις αλληλεγγύης και εμπιστοσύνης στην κοινωνία.
Οι προβλέψεις του οργανισμού βλέπουν ύφεση και το 2016, αλλά και τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) για το πρώτο πεντάμηνο της χρονιάς είναι χαρακτηριστικά όσον αφορά τον αριθμό των επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις που έκλεισαν το πρώτο πεντάμηνο είναι σχεδόν κατά τρεις χιλιάδες περισσότερες από όσες ιδρύθηκαν την ίδια περίοδο. Λιγότερες επιχειρήσεις, προφανώς, σημαίνουν περισσότερη ανεργία.
Το κλείσιμο επιχειρήσεων, η αύξηση της ανεργίας είναι όψεις μιας οικονομίας που πλήττεται από την παρατεταμένη ύφεση. Ωστόσο η κατάσταση αυτή έχει επιπτώσεις και στην κοινωνική συγκρότηση, χωρίς πάντα να είναι σαφές αν πρόκειται για επιπτώσεις της κρίσης ή μερικά από τα αθέατα αίτια που οδήγησαν σ’ αυτήν.
Από την έρευνα προκύπτει μια γενική απαξίωση ακόμα και του φυσικού περιβάλλοντος. Μόνον το 69,3% του ελληνικού πληθυσμού εμφανίζεται ικανοποιημένο από την ποιότητα του πόσιμου νερού ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ –που περιλαμβάνει και χώρες με χαμηλότερο εισόδημα από την Ελλάδα– είναι 81,1%. Ωστόσο το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα είναι 81,4 χρόνια, πάνω από το αντίστοιχο του ΟΟΣΑ που είναι 79,7 χρόνια. Παράλληλα, ποσοστό 73,9% των ενηλίκων στην Ελλάδα θεωρεί ότι η υγεία του είναι καλή ή περισσότερο από καλή, ενώ η εκτίμηση αυτή καλύπτει μόνον το 68,9% στις χώρες του ΟΟΣΑ. Φαίνεται όμως ότι η αισιοδοξία για την καλή υγεία δεν στηρίζεται σε δίκτυα κοινωνικής στήριξης. Το ποσοστό των Ελλήνων που δηλώνουν ότι έχουν φίλους ή συγγενείς στους οποίους μπορούν να στηριχθούν αν έχουν προβλήματα είναι υψηλό, ωστόσο το αντίστοιχο ποσοστό στον ΟΟΣΑ είναι υψηλότερο και φθάνει το 88%. Σε άλλες χώρες η αλληλεγγύη θεωρείται περισσότερο βέβαιη.
Αλλά και η εμπιστοσύνη των Ελλήνων σε άλλους συνανθρώπους είναι χαμηλή. Σε μια κλίμακα από το 0 (δεν εμπιστεύεστε άλλο άτομο) έως το 10 (οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άξιοι εμπιστοσύνης), οι Ελληνες βρίσκονται στο 5,3 όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 5,8.
Το έλλειμμα εμπιστοσύνης προκύπτει κι από τις απαντήσεις της νέας γενιάς. Μόνον σε ποσοστό 44% οι μαθητές θεωρούν ότι η πλειονότητα των συμμαθητών τους είναι καλοί και πρόθυμοι να τους βοηθήσουν και το ποσοστό αυτό είναι το χαμηλότερο στον ΟΟΣΑ!
Η εικόνα μιας κλειστής κοινωνίας που δεν εμπιστεύεται κανέναν, δεν είναι ευχαριστημένη από τη διαβίωσή της και δεν αισιοδοξεί για την έξοδο από την κρίση αναδεικνύεται από την έρευνα.
Και η στάση αυτή εξηγεί τις τάσεις που επικρατούν στην ελληνική σκηνή, από τον ακραίο λαϊκισμό και τον κοινωνικό φθόνο έως την παράλογη και γραφική συνωμοσιολογία. Προφανώς όλα αυτά δεν είναι αποτελέσματα της κρίσης αλλά στοιχεία που προϋπήρχαν και κυριάρχησαν εξαιτίας της. Ωστόσο αποτελούν πλέον σημαντικό περιοριστικό παράγοντα της ανάπτυξης που δεν μπορεί να ενισχυθεί χωρίς όραμα που θα υιοθετηθεί από σημαντικό μέρος του πληθυσμού, ο οποίος θα αρχίσει να αισιοδοξεί καθώς θα ενισχύονται οι σχέσεις αλληλεγγύης και εμπιστοσύνης στην κοινωνία.
No comments:
Post a Comment