ΑΝΤΑΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗΣ

«Εφερε» στην Ελλάδα μεγάλους συγγραφείς

Ηταν ο άνθρωπος που μας σύστησε τους μεγαλύτερους συγγραφείς του αιώνα μας.

Εκείνος που άνοιξε την πόρτα της ξένης λογοτεχνίας στη χώρα μας. Δημοσιογράφος, κριτικός, μεταφραστής, διευθυντής της σπουδαιότερης ξένης λογοτεχνικής σειράς όπως αυτή των εκδόσεων «Καστανιώτη», συγγραφέας και ο συνδημιουργός της εκπομπής «Οι κεραίες της εποχής μας» (μαζί με τη Μικέλα Χαρτουλάρη), υπήρξε «οι κεραίες της εποχής του» που αποτυπώθηκαν σε 80 τηλεοπτικές εκπομπές και δύο τόμους.

Ο Ανταίος Χρυσοστομίδης έφυγε τα ξημερώματα της Παρασκευής από τη ζωή, σε ηλικία 63 χρόνων, αντιμετωπίζοντας με γενναιότητα και αξιοπρέπεια μια δύσκολη ασθένεια. Και αφήνοντας πίσω του ένα έργο τεράστιο.

Μεταφραστής (και φίλος) του Αντόνιο Ταμπούκι (εξ ου και το βιβλίο με συνομιλίες τους «Ενα πουκάμισο γεμάτο λεκέδες»), του Ιταλο Καλβίνο, του Λουίτζι Πιραντέλο, του Πρίμο Λέβι, των Αμανίτι, Μπουζάτι, Μοράβια, βραβευμένος από το ελληνικό και το ιταλικό κράτος γι' αυτό, στράφηκε προς τη μετάφραση παρακινημένος από τον Μίμη Δεσποτίδη: «Μόλις έμαθα ότι η ?Αστάρτη? ετοιμαζόταν να εκδώσει τους ?Δύσκολους έρωτες? του Καλβίνο, εμφανίστηκα μόνος μου και είπα ?θέλω να το μεταφράσω εγώ?», έχει πει σε συνέντευξη.

Ο Ανταίος Χρυσοστομίδης (στο κέντρο) με τον συγγραφέα Τζόναθαν Κόου και τη Μικέλα Χαρτουλάρη στην εκπομπή «Οι κεραίες της εποχής»

Στη Ρώμη
Γιος του δημοσιογράφου Σοφιανού Χρυστοστομίδη, γεννημένος στο Κάιρο το 1952, ο Ανταίος Χρυστοστομίδης ήρθε στην Ελλάδα δωδεκαετής και με το που τελείωσε το Γυμνάσιο έφυγε στη Ρώμη για να σπουδάσει αρχιτέκτονας. «Σινεμά ήθελα να κάνω, αλλά δεν υπήρχαν λεφτά. Από συντρόφους του ΙΚΚ φιλοξενούμουν, αυτοί με χαρτζιλίκωναν...», θα πει.

Την πρώτη βδομάδα που πάτησε το πόδι του στην Ιταλία οργανώθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού. «Δέκα χρόνια έμεινα έξω, αλλά έπρεπε να πέσει η χούντα για να τρέξω να πάρω το πτυχίο μου. Με την αρχιτεκτονική, πάντως, ελάχιστα ασχολήθηκα».

Ασχολήθηκε, όμως, με όλους τους τρόπους με τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Από το νεολαιίστικο περιοδικό «Θούριος» στο «Ενα» επί Παύλου Μπακογιάννη, διευθυντής στο «Playboy» έως τη σελίδα του «Περιδιαβάζοντας» στην «Αυγή», έγραφε και μετέφραζε μέχρι το τέλος.

Το 1998 αναλαμβάνει την ξένη σειρά των εκδόσεων «Καστανιώτη» και την απογειώνει. Συνδυάζοντας την αγάπη του για τη λογοτεχνία και τα ταξίδια στη συνέχεια μέσα από την εκπομπή «Οι κεραίες της εποχής» μας συστήνει τον Αμος Οζ, τον Ντανιέλ Κέλμαν, τον Μάριο Βάργκας Λιόσα, τους Χέρτα Μίλερ, Μάσιμο Καρλότο, Γκράχαμ Σουίφτ, Αβραάμ Γεοσούα, Σεμπάστιαν Μπάρι, Ιρβιν Γιάλομ, Ουμπέρτο Εκο, Τζόναθαν Κόου και πλήθος άλλων.

Βαθύτατα γνώστης του αντικειμένου του, ιδιαίτερα μορφωμένος, φιλόπονος, ενθουσιώδης, γενναιόδωρος και ευγενής έζησε δημιουργικά και παραγωγικά χρόνια. Ο θάνατός του συγκλόνισε τους χρήστες του Διαδικτύου και όλοι, μα όλοι, αναγνώστες και συγγραφείς, επεσήμαναν την ευγνωμοσύνη τους για την προσφορά του στην ξένη λογοτεχνία αλλά και στην εγχώρια με τη γνωστή του ανοιχτόκαρδη κριτική και τη γενναιοδωρία.

Από το 2000 δίδασκε σε μεταπτυχιακά τμήματα του Πανεπιστημίου Αθηνών καθώς και στο ΕΚΕΜΕΛ πρακτική μετάφρασης και το 2003 βραβεύεται με το Κρατικό Βραβείο Ξένης Λογοτεχνικής Μετάφρασης. Το 2004 το ιταλικό κράτος, τιμώντας τον για τις προσπάθειές του για την εξάπλωση της ιταλικής κουλτούρας, του απένειμε τον τίτλο του Ιππότη Εργασίας. Ανάμεσα στα βιβλία του: «Λεωνίδας Κύρκος: Η δυναμική της ανανέωσης» και το δίτομο «Οι κεραίες της εποχής μου».

Η κηδεία του θα τελεστεί τη Δευτέρα 17 Αυγούστου από το Α' Νεκροταφείο Αθηνών.

Οταν πληροφορήθηκε την είδηση της απώλειας το Ανταίου Χρυσοστομίδη ο αν. υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Χάρη στον Ανταίο Χρυσοστομίδη γνωρίσαμε σε βάθος μερικούς από τους σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς... Ανθρωπος με βαθιά, πολύπλευρη παιδεία, που διακρινόταν για τον ουσιαστικό του κοσμοπολιτισμό, ο Ανταίος παρακολούθησε παράλληλα την ελληνική κοινωνία αποτυπώνοντας και στα δημοσιογραφικά του κείμενα την οξυδέρκεια και την πολιτική ενάργειά του, αλλά και την ευγένεια του χαρακτήρα του...».

ΕΛΕΝΗ ΓΚΙΚΑ
elgika@pegasus.gr