Η βία και οι λέξεις Του Πάσχου Μανδραβέλη Ο μεγάλος Γκαίτε έλεγε ότι «όταν οι ιδέες αποτυγχάνουν οι λέξεις έρχονται πολύ βολικά». Στην Ελλάδα της κρίσης έχουν αποτύχει και οι λέξεις και το μόνο που έρχεται βολικά είναι η σύγχυση. Ακούς τον κ. Πάνο Σκουρλέτη να κατηγορεί τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ότι «ασκεί φωνητική τρομοκρατία» (Αντένα, 24.1.2013)· σε «λεκτική τρομοκρατία» το διόρθωσε μετά ο δικτυακός τόπος του ΣΥΡΙΖΑ. Ο βουλευτής Βαγγέλης Διαμαντόπουλος διακηρύσσει ότι «βία είναι τα τρία Μνημόνια». Συνθήματα στους δρόμους καλούν για «βία στη βία των αυτοκινήτων». Αντιλαλούν κραυγές στις διαδηλώσεις «Τρομοκρατήστε τους τρομοκράτες των ΜΜΕ». Ο πρύτανης του Ιονίου Πανεπιστημίου κατήγγειλε ότι κάποιοι διαμαρτυρόμενοι φοιτητές άσκησαν και «ψυχολογική βία» («Ανακοίνωση της Πρυτανείας σχετικά με την 17η/01/2013»). Μια ομιλία του κ. Λουκά Παπαδήμου γίνεται αφορμή για να αναλυθεί η «βίαιη πολιτική, που συνοδεύεται με το ανάλογο μίσος απέναντι στην κοινωνία και στους πληβείους, ειδικά από το «κατηχητικό» των κυρίαρχων ΜΜΕ. Πρόκειται για βία ενάντια στην πλειοψηφία της κοινωνίας, που αποτυπώνεται σε κάθε επιμέρους υπογραφή υλοποίησης αυτής της πολιτικής» («Αυγή», 14.12.2012). Ο μεταμοντέρνος σταρ της αριστερής σκέψης Σλαβόι Ζίζεκ γράφει ότι υπάρχει «υποκειμενική βία» και «αντικειμενική βία». Η «υποκειμενική» είναι η βία που όλοι ξέρουμε - έχει αίμα, φρίκη, απώλεια αγαπημένων προσώπων. Η «αντικειμενική βία» είναι αυτό που λέγεται στους καφενέδες όλου του κόσμου, η «κακούργα κενωνία». Δεν είναι περίεργο λοιπόν ότι μέσα σ' αυτό τον αχταρμά κάποια ημιεγγράμματα παιδάκια ασκούν το φανταστικό «δικαίωμά τους στην αυτοάμυνα απέναντι στη διάχυτη βία της κοινωνίας» και γράφουν ότι πρέπει «να οπλιστούμε με Καλάσνικοφ και σφαίρες, να επανοικειοποιηθούμε τον Δρόμο και τις γειτονιές, να ληστέψουμε το χρήμα και να καταλάβουμε τα κτίρια... Είναι το όχημά μας να πολεμήσουμε τη διάχυτη βία της εξουσίας τόσο στις ζωές μας, όσο και στο κοινωνικό και πολιτικό πεδίο» (προκήρυξη «Σύμπραξη αναρχικών Οργανώσεων κ.λπ.», για τη βόμβα στο Mall). Φυσικά, δεν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ μεταφορικού λόγου και πραγματικής βίας, και η ελευθερία της έκφρασης είναι αδιαπραγμάτευτη. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι αυτός ο λόγος γεμίζει με χοντροκοπιές τα κενά παιδείας που έχει η ελληνική κοινωνία. Σε μια χώρα που δεν έχει κατακτήσει ακόμη βασικές έννοιες της νεωτερικότητας, ο μεταμοντερνισμός παράγει τέρατα. Νέοι άνθρωποι, που το αίμα τους βράζει και δεν έχουν διδαχθεί τα βασικά στοιχεία του δημοκρατικού πολιτεύματος (νόμος, κράτος, κοινωνικό συμβόλαιο, μονοπώλιο βίας) οδηγούνται βήμα βήμα -παρανομία παρανομία- στην τρομοκρατία. Προσοχή! Δεν είναι όλοι, δεν είναι καν οι περισσότεροι. Αρκούν όμως ελάχιστοι και με αποδοχή από ένα ευρύτερο μέρος της κοινωνίας για να συνεχιστεί το κακό. Αυτά τα κενά παιδείας πρέπει να γεμίσει ο πολιτικός λόγος και τα ΜΜΕ. Ισως διάφοροι καθηγητές ή πνευματικοί άνθρωποι να θεωρούν ανάξιο της διανοητικής τους μεγαλοσύνης να ασχοληθούν με τα βασικά της κοινωνικής συμβίωσης, αυτά που έπρεπε να διδαχθούμε όλοι στο σχολείο. Ομως εδώ που φτάσαμε -και κυρίως: εκεί που οδηγούμαστε- κάνει επιτακτική την ανάγκη να ξαναγυρίσουμε στα βασικά, στην άλφα-βήτα της δημοκρατίας. Πνευματικές πιρουέτες του τύπου «η ανεπιθύμητη πολιτική είναι βία», δημιουργούν σε άγουρα κεφάλια περίεργους συνειρμούς: «το μνημόνιο είναι βία», «η τρομοκρατία είναι βία», άρα «τρομοκρατία στη βία του μνημονίου».      kathimerini