Τέσσερα σενάρια και η ρήξη
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Πού το πάει η κυβέρνηση; Θα προχωρήσει στη ρήξη με το Βερολίνο και τους άλλους δανειστές ή σηκώνει σκόνη για να πετύχει ένα συμβιβασμό; Γιατί ανακίνησε τόσο δραματικά, και με προσωπική παρέμβαση του πρωθυπουργού, το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων; Μόνο σενάρια μπορούμε να παραθέσουμε.
Σενάριο Α. Ο κ. Τσίπρας λειτουργεί περίπου όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου. Τα βάζει με τους Γερμανούς, φτάνει τα πράγματα στα άκρα και στο τέλος φέρνει στη Βουλή μια συμφωνία που περιέχει μέτρα και μεταρρυθμίσεις για ψήφιση. Και όλα αυτά βασισμένα σε μια δεξιοτεχνική διγλωσσία όπου η τρόικα μένει και φεύγει, μετονομάζεται κ.λπ. κ.λπ.
Σενάριο Β. Η κυβέρνηση ξέρει πως σε δέκα-δεκαπέντε μέρες δεν θα έχει να πληρώσει τις υποχρεώσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας. Φοβάται δικαιολογημένα τις πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης και γι’ αυτό φροντίζει να δημιουργήσει ένα πολύ οξύ κλίμα στο εσωτερικό ενοχοποιώντας προκαταβολικά το Βερολίνο για τυχόν προσωρινό κλείσιμο των τραπεζών ή στάση πληρωμών, μισθών και συντάξεων στο Δημόσιο.
Σενάριο Γ. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει ότι «δεν βγαίνει» ο συμβιβασμός με την «τρόικα» και κάνει ταυτόχρονα δύο πράγματα. Διαπραγματεύεται και φέρνει τα τεχνικά κλιμάκια στην Αθήνα για να δείξει καλή θέληση, αλλά προετοιμάζεται για ένα σενάριο βελούδινης εξόδου από το ευρώ μέσω διπλού νομίσματος ή πληρωμής υποχρεώσεων με ειδικά ομόλογα.
Σενάριο Δ. Λειτουργεί το τυχαίο, ο ερασιτεχνισμός ορισμένων και ο φανατισμός άλλων, σπρώχνοντας τη χώρα σε ένα ατύχημα χωρίς να το συνειδητοποιεί ενδεχομένως και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας. Η κόντρα με τη Γερμανία μεταλλάσσεται εν τω μεταξύ σε έναν αυτοτροφοδοτούμενο εφιάλτη. Δεν υπάρχει δηλαδή κανένα σχέδιο πουθενά κρυμμένο, απλώς οι δυνάμεις της βαρύτητας και της δραχμής μάς τραβάνε όλους –μαζί με τον κ. Τσίπρα– προς μια μαύρη τρύπα.
Αυτά ως προς την κυβέρνηση. Να προσθέσουμε μόνο την αγωνιώδη προσπάθεια να υλοποιηθεί το μεγάλο γεωπολιτικό παιχνίδι με Κίνα, Ρωσία, Αμερική. Προς το παρόν έχει προκαλέσει ανησυχία στους εταίρους μας, χωρίς όμως να έχει αποφέρει τίποτα απτό.
Πού το πάνε όμως οι εταίροι - δανειστές; Κανείς τους δεν θέλει να παίξει τον ρόλο του κακού. Προφανώς ζυγίζουν το τι πρέπει να κάνουν ως επόμενη κίνηση. Εκείνοι που ασχολούνται με την εξωτερική πολιτική εισηγούνται στην καγκελάριο κ. Μέρκελ να είναι προσεκτική. Τους ανησυχεί η εξάπλωση του αντιγερμανισμού στην Ευρώπη, το σενάριο μιας Ελλάδας-αποτυχημένου κράτους (failed state) ή ακόμη το σενάριο μιας Ελλάδας εκτός Δύσης με στενές σχέσεις με τη Μόσχα ή το Πεκίνο. Από την άλλη, έχει χαθεί γενικά η υπομονή με την Αθήνα λόγω της διγλωσσίας, της «ατζαμοσύνης» και της έλλειψης εμπιστοσύνης. Κάποιοι «ιέρακες» επιμένουν από καιρό πως η κοινή γνώμη στην Ελλάδα θα αντιληφθεί ακριβώς τι συμβαίνει μόνο αν η χώρα περάσει μία «προθανάτια» εμπειρία, τύπου στάσης πληρωμών ή επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων. Αυτό θα είχε ήδη γίνει αν οι τεχνοκράτες της ΕΚΤ και του ΔΝΤ δεν προειδοποιούσαν ότι οι οπαδοί της θεωρίας αυτής δεν συνειδητοποιούν τις παρενέργειές της.
Τώρα βρισκόμαστε σε μια χαοτική ισορροπία τρόμου. Είναι σχεδόν αδύνατο να δει κανείς πώς ο κ. Τσίπρας θα μπορέσει να κλείσει τη διαπραγμάτευση-αξιολόγηση, να την επιβάλει πολιτικά και να την υλοποιήσει τεχνοκρατικά. Θα χρειασθούν πολύ μεγάλες υπερβάσεις από την πλευρά του. Οι εκλογές και το δημοψήφισμα δεν είναι λύση. Μπορεί να τον βολεύουν τον ίδιο πολιτικά για λίγο, θα ξαναβρεθεί όμως μπροστά στα ίδια αδιέξοδα μετά. Καλώς ή κακώς φτάνει η στιγμή που θα πρέπει να επιλέξει, κάποια στιγμή τις επόμενες ημέρες: τη ρήξη με δικά του στελέχη και τον συμβιβασμό ή τη ρήξη με τους εταίρους-δανειστές και ό,τι αυτή συνεπάγεται.
Σενάριο Α. Ο κ. Τσίπρας λειτουργεί περίπου όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου. Τα βάζει με τους Γερμανούς, φτάνει τα πράγματα στα άκρα και στο τέλος φέρνει στη Βουλή μια συμφωνία που περιέχει μέτρα και μεταρρυθμίσεις για ψήφιση. Και όλα αυτά βασισμένα σε μια δεξιοτεχνική διγλωσσία όπου η τρόικα μένει και φεύγει, μετονομάζεται κ.λπ. κ.λπ.
Σενάριο Β. Η κυβέρνηση ξέρει πως σε δέκα-δεκαπέντε μέρες δεν θα έχει να πληρώσει τις υποχρεώσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας. Φοβάται δικαιολογημένα τις πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης και γι’ αυτό φροντίζει να δημιουργήσει ένα πολύ οξύ κλίμα στο εσωτερικό ενοχοποιώντας προκαταβολικά το Βερολίνο για τυχόν προσωρινό κλείσιμο των τραπεζών ή στάση πληρωμών, μισθών και συντάξεων στο Δημόσιο.
Σενάριο Γ. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει ότι «δεν βγαίνει» ο συμβιβασμός με την «τρόικα» και κάνει ταυτόχρονα δύο πράγματα. Διαπραγματεύεται και φέρνει τα τεχνικά κλιμάκια στην Αθήνα για να δείξει καλή θέληση, αλλά προετοιμάζεται για ένα σενάριο βελούδινης εξόδου από το ευρώ μέσω διπλού νομίσματος ή πληρωμής υποχρεώσεων με ειδικά ομόλογα.
Σενάριο Δ. Λειτουργεί το τυχαίο, ο ερασιτεχνισμός ορισμένων και ο φανατισμός άλλων, σπρώχνοντας τη χώρα σε ένα ατύχημα χωρίς να το συνειδητοποιεί ενδεχομένως και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας. Η κόντρα με τη Γερμανία μεταλλάσσεται εν τω μεταξύ σε έναν αυτοτροφοδοτούμενο εφιάλτη. Δεν υπάρχει δηλαδή κανένα σχέδιο πουθενά κρυμμένο, απλώς οι δυνάμεις της βαρύτητας και της δραχμής μάς τραβάνε όλους –μαζί με τον κ. Τσίπρα– προς μια μαύρη τρύπα.
Αυτά ως προς την κυβέρνηση. Να προσθέσουμε μόνο την αγωνιώδη προσπάθεια να υλοποιηθεί το μεγάλο γεωπολιτικό παιχνίδι με Κίνα, Ρωσία, Αμερική. Προς το παρόν έχει προκαλέσει ανησυχία στους εταίρους μας, χωρίς όμως να έχει αποφέρει τίποτα απτό.
Πού το πάνε όμως οι εταίροι - δανειστές; Κανείς τους δεν θέλει να παίξει τον ρόλο του κακού. Προφανώς ζυγίζουν το τι πρέπει να κάνουν ως επόμενη κίνηση. Εκείνοι που ασχολούνται με την εξωτερική πολιτική εισηγούνται στην καγκελάριο κ. Μέρκελ να είναι προσεκτική. Τους ανησυχεί η εξάπλωση του αντιγερμανισμού στην Ευρώπη, το σενάριο μιας Ελλάδας-αποτυχημένου κράτους (failed state) ή ακόμη το σενάριο μιας Ελλάδας εκτός Δύσης με στενές σχέσεις με τη Μόσχα ή το Πεκίνο. Από την άλλη, έχει χαθεί γενικά η υπομονή με την Αθήνα λόγω της διγλωσσίας, της «ατζαμοσύνης» και της έλλειψης εμπιστοσύνης. Κάποιοι «ιέρακες» επιμένουν από καιρό πως η κοινή γνώμη στην Ελλάδα θα αντιληφθεί ακριβώς τι συμβαίνει μόνο αν η χώρα περάσει μία «προθανάτια» εμπειρία, τύπου στάσης πληρωμών ή επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων. Αυτό θα είχε ήδη γίνει αν οι τεχνοκράτες της ΕΚΤ και του ΔΝΤ δεν προειδοποιούσαν ότι οι οπαδοί της θεωρίας αυτής δεν συνειδητοποιούν τις παρενέργειές της.
Τώρα βρισκόμαστε σε μια χαοτική ισορροπία τρόμου. Είναι σχεδόν αδύνατο να δει κανείς πώς ο κ. Τσίπρας θα μπορέσει να κλείσει τη διαπραγμάτευση-αξιολόγηση, να την επιβάλει πολιτικά και να την υλοποιήσει τεχνοκρατικά. Θα χρειασθούν πολύ μεγάλες υπερβάσεις από την πλευρά του. Οι εκλογές και το δημοψήφισμα δεν είναι λύση. Μπορεί να τον βολεύουν τον ίδιο πολιτικά για λίγο, θα ξαναβρεθεί όμως μπροστά στα ίδια αδιέξοδα μετά. Καλώς ή κακώς φτάνει η στιγμή που θα πρέπει να επιλέξει, κάποια στιγμή τις επόμενες ημέρες: τη ρήξη με δικά του στελέχη και τον συμβιβασμό ή τη ρήξη με τους εταίρους-δανειστές και ό,τι αυτή συνεπάγεται.
No comments:
Post a Comment