Η τέχνη της ταραχώδους αποτυχίας

Η τέχνη της ταραχώδους αποτυχίας

Του Νίκου Κωνσταντάρα

Παρά τα χρόνια της κρίσης και της βίαιης προσαρμογής σε μιαν άλλη πραγματικότητα, ο δημόσιος διάλογος διεξάγεται με την ίδια φασαρία, τις ίδιες υπερβολές και την ίδια συγκρουσιακή νοοτροπία που απέκλειε την ομαλή εξέλιξη της κοινωνίας μας, της οικονομίας και της πολιτικής μας όλα τα προηγούμενα έτη. Είναι σαν να έχουν εξελιχθεί τεχνοτροπίες που στοχεύουν στην πρόκληση γενικής σύγχυσης, ώστε να μη γνωρίζει κανείς τι προτείνεται, τι γίνεται, ποιος είναι ο στόχος και ποιοι οι κίνδυνοι που θα προκύψουν. Οσοι έχουν την ευθύνη της εφαρμογής μέτρων δεν έχουν το σθένος να εκτελέσουν το καθήκον τους με αποφασιστικότητα, ενώ όσοι αντιστέκονται γνωρίζουν ότι η δική τους αποφασιστικότητα θα δρέψει δάφνες. Η υπόθεση της λεγόμενης «διαθεσιμότητας» διοικητικών υπαλλήλων στα πανεπιστήμια είναι μια λαμπρή εφαρμογή του τεχνάσματος «κάνε πως τα αλλάζεις όλα για να μην αλλάξεις τίποτα». Ετσι, η δηλωμένη «αποφασιστικότητα» της κυβέρνησης να ξεκαθαρίσει με μια ομάδα εργαζομένων την οποία παρουσίαζε ως τρανταχτό παράδειγμα ευνοιοκρατίας και νεποτισμού προκάλεσε την απόλυτη άρνηση των ενδιαφερομένων να δεχθούν τη μοίρα τους, την άμεση συσπείρωση των αντικυβερνητικών, αντιμνημονιακών, αντισυστημικών και λοιπών δυνάμεων, σε ένα μέτωπο που δεν επέτρεπε καμία υποχώρηση από κανέναν. Το αποτέλεσμα: το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πολυτεχνείο παραμένουν κλειστά επί 12 εβδομάδες, ο αριθμός των (υποθετικώς) «διαθέσιμων» υπαλλήλων συρρικνώθηκε σε περίπου 100 από τους εκατοντάδες που ήταν ο στόχος, η πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση καταρρακώθηκε (όπως και το όποιο κύρος είχε απομείνει στο «κράτος» και στην κυβέρνηση) και, σαν να μην έφθαναν αυτά, οι υπάλληλοι επιμένουν να κρατούν κλειστά τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Προκλήθηκε η μεγαλύτερη δυνατή αντίδραση, με το μεγαλύτερο δυνατό κόστος για τους φοιτητές και την κοινωνία. Εάν σκεφθούμε ότι η έλλειψη σχεδιασμού και αυτοπεποίθησης των κυβερνώντων, καθώς και η άκαμπτη αντίδραση των αντιπάλων τους, ευνοούν τη νοοτροπία του «όχι σε όλα», τότε το κόστος δεν μετριέται μόνο με την αποτυχία του μέτρου, αλλά και με την ενίσχυση των δυνάμεων της αδράνειας. Είτε μελέτησε το θέμα, είτε ήθελε να πετύχουν τα μέτρα είτε όχι, οι αντιδράσεις είναι και άλλοθι για τον εκάστοτε υπουργό να πράξει τα ελάχιστα. Αυτή η τέχνη, που θα μπορούσε να ονομαστεί «η μέθοδος της ταραχώδους αδράνειας», δεν είναι εφεύρημα του καθηγητή κ. Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου. Είναι παλιά, δοκιμασμένη και επιτυχημένη. Κάθε κυβέρνηση των τελευταίων δεκαετιών κατάφερνε να προκαλεί τις μέγιστες αντιδράσεις, με την ανάλογη ζημιά στην κοινωνία και μετά να αφήνει τα πράγματα ως είχαν. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα τηλεοπτικά σόου μάς ζαλίζουν με υπερβολές και ψέματα, είτε αντιστέκονται σε μέτρα είτε «αποκαλύπτουν» σκάνδαλα. Ολοι μαζί συμβάλλουν στη σύγχυση και στην ανασφάλεια, ενισχύοντας τον φόβο για κάθε αλλαγή. Η αδράνεια βολεύει όλους, έως την ώρα που όλοι τιμωρούνται, όπως τιμωρούνται οι Ελληνες σήμερα. Οταν για τόσα χρόνια η χώρα βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο, προκύπτει ένα σκληρό ερώτημα: Αυτές οι επαναλαμβανόμενες αποτυχίες είναι προϊόντα χρόνιας, συστημικής ανικανότητας ή πολιτικής σκοπιμότητας;kathimerini