ΜΑΤΙΕ ΠΙΓΚΑΣ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ «MR LAZARD»

Πιάνει ξανά... ψαλίδι για το χρέος ο ‘αριστερός τραπεζίτης’

Γνωρίζει τα οικονομικά της Ελλάδας όσο λίγοι. Ο σύμβουλος που επέλεξε η νέα ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών για θέματα δημοσίου χρέους και δημοσιονομικής διαχείρισης δεν είναι άλλος από τον Ματιέ Πιγκάς, τον γνωστό ως «αριστερό τραπεζίτη» της γαλλοαμερικανικής χρηματοοικονομικής εταιρείας Lazard, που συμβουλεύονται όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις εδώ και μία πενταετία.

Ο αντισυμβατικός τραπεζίτης, η ροκ φυσιογνωμία του οποίου αν μη τι άλλο ταιριάζει απόλυτα με εκείνη του Γιάννη Βαρουφάκη, προετοίμασε εδώ και λίγο καιρό το έδαφος της συνεργασίας του με τη νέα κυβέρνηση. Εναν μήνα πριν από τις εκλογές ο γενικός διευθυντής της Lazard είχε χαρακτηρίσει τον Αλέξη Τσίπρα ως έναν άνθρωπο «πιο λογικό από όσο περιγράφεται» και μετά την ανάληψη καθηκόντων από τον νέο υπουργό Οικονομικών μίλησε για «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. «Από τα 320 δισ. ευρώ και πλέον του χρέους, περίπου το 75% διακρατείται από τον επίσημο τομέα.

Η αναδιάρθρωση πρέπει να αφορά αυτό το τμήμα του δημόσιου χρέους, δηλαδή περίπου τα 200 δισ.», δήλωσε σε γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό επεξηγώντας: «Εχουμε μια πανοπλία πιθανών λύσεων: την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, τη μείωση των επιτοκίων και μία λύση ακόμη πιο ριζοσπαστική, η οποία αποκαλείται ?κούρεμα? (?haircut?), μία απομείωση του χρέους». Συνέχισε εκτιμώντας ότι «αν το χρέος αυτό μειωθεί κατά 50%», μειωθεί δηλαδή «κατά τα 100 δισ. από αυτά τα 200 δισ., τούτο θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επανέλθει στον λεγόμενο αποδεκτό λόγο χρέους του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου στο 100% έως 120% του ΑΕΠ, από 170% που είναι σήμερα».

«Η Ελλάδα έγινε εργαστήριο»Τόνισε μάλιστα ότι «αυτή η αναδιάρθρωση είναι απολύτως απαραίτητη, όχι μόνον απαραίτητη, αλλά και εφικτή», σχολιάζοντας ότι «η Ελλάδα έχει γίνει εργαστήριο για αυτό στο οποίο μπορεί να μετατραπεί όλη η Ευρώπη αύριο».

Οι δηλώσεις του έκαναν τον γύρο της Γαλλίας και την επόμενη ημέρα ο υπουργός Οικονομικών της χώρας Μισέλ Σαπέν ειρωνεύτηκε τον τραπεζίτη, δηλώνοντας ότι «κι εγώ είμαι εδώ για να συμβουλεύω την ελληνική κυβέρνηση, αλλά όταν εγώ συμβουλεύω, το κάνω δωρεάν». Από το 2010 η Lazard εμπλέκεται στα ελληνικά πράγματα: στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων από το 2010, αλλά και στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών ως σύμβουλος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).

Επίσης η τράπεζα παρείχε υπηρεσίες χρηματοοικονομικού συμβούλου του ελληνικού Δημοσίου στη διαδικασία ανταλλαγής ομολόγων του 2012 (PSI), για το οποίο αμείφθηκε με το ποσό των 25 εκατ. ευρώ, ενώ σημαντική ήταν η συμβολή της και στις συζητήσεις στις διαπραγματεύσεις της χώρας μας με το ΔΝΤ, την Κομισιόν, την ΕΚΤ και το ΤΧΣ την περίοδο 2011-2012.

«Εγκώμιο στη μη κανονικότητα», το τελευταίο βιβλίο του Ματιέ Πιγκάς.

Ο Πιγκάς διαθέτει πολυετή εμπειρία ως σύμβουλος κυβερνήσεων σε περιόδους κρίσης (Αργεντινή, Ελλάδα, Κύπρος) και σε γαλλικές και πολυεθνικές εταιρείες. Επίσης είναι γνωστός για τη θέση συμβούλου που είχε και στο γαλλικό υπουργείο Οικονομικών, κυρίως στα τέλη της δεκαετίας του '90 επί θητείας του Ντομινίκ Στρος Καν, με τον οποίον είναι στενός φίλος.

Η ενοχοποίηση της ΟικονομίαςΟ θαυμασμός του για τον πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ και παρ' ολίγον προέδρου της Γαλλίας φαίνεται και από το γεγονός ότι στο βιβλίο του «Εγκώμιο στη μη κανονικότητα» παραθέτει τα λόγια του Στρος Καν για να ενισχύσει την άποψη ότι δεν είναι η οικονομία που ευθύνεται για την κρίση: «Το να ενοχοποιεί κανείς την οικονομία για την οικονομική καταστροφή που ζούμε, είναι σαν να ενοχοποιεί τη βιομηχανία αυτοκινήτου για τους θανάτους στον δρόμο».

Μέσω του Στρος Καν, εξάλλου, φέρεται να ξεκίνησε η συνεργασία της Lazard με το ελληνικό κράτος. Σύμφωνα με τις τότε πληροφορίες, όταν στα τέλη του 2009 ο Γιώργος Παπανδρέου συνειδητοποίησε την έκταση του προβλήματος με το υπέρογκο δημόσιο χρέος, στράφηκε στον Στρος Καν ζητώντας τη βοήθειά του και εκείνος φέρεται να του υπέδειξε αμέσως «πάρε τη Lazard και τον Πιγκάς».

Το γεγονός ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση επέλεξε τον ίδιο σύμβουλο με τις προηγούμενες μπορεί να εκπλήσσει, ωστόσο ο «αριστερός τραπεζίτης» αποκηρύσσει από το 2010 τη «θεραπεία» λιτότητας που έχουν επιβάλει κάποιοι τεχνοκράτες. Σύμφωνα με τον Πιγκάς, είναι ανίκανοι να υπολογίσουν τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες του φιλελεύθερου δογματισμού τους. Η συνεργασία Αθήνας - Πιγκάς αναμένεται να φέρει πιο κοντά την ελληνική με τη γαλλική σοσιαλιστική κυβέρνηση, που θα μπορούσε να αποτελέσει αντίβαρο στο Βερολίνο.

Πάντως ήδη από πέρυσι, στο βιβλίο που εξέδωσε με τίτλο «Εγκώμιο στη μη κανονικότητα» και το οποίο έγινε γνωστό για την αυστηρή κριτική του εναντίον του Ολάντ, έγραφε ότι «ο μόνος τρόπος να αποκαταστήσουμε τη φερεγγυότητα ήταν στην πραγματικότητα να διαγράψουμε γρήγορα ένα μέρος του χρέους της Ελλάδας».

Πολυσχιδής προσωπικότητα
Εκατομμυριούχος, εκδότης, σοσιαλιστής και ροκάς

Μπορεί ο ρόλος του ως συμβούλου των ισχυρών να είναι κατ' εξοχήν παρασκηνιακός, ωστόσο ο Ματιέ Πιγκάς επιζητεί τη δημοσιότητα και έχει γίνει ένας «τραπεζίτης - ροκ σταρ». Γενικός διευθυντής της τράπεζας Lazard, συνιδιοκτήτης της «Monde» και του περιοδικού «Nouvel Observateur», αλλά και πρώην κιθαρίστας, ο 45χρονος Πιγκάς δικαιολογεί τα ετερόκλητα ενδιαφέροντά του με τη φράση «τα πάντα είναι πολιτική».

Οταν, δε, τον ρωτούν πώς τα προλαβαίνει, απαντά: «Ασχολούμαι με τα τραπεζικά το πρωί, με τις εκδόσεις το απόγευμα και με τη ροκ τη νύχτα».

«Αριστερός τραπεζίτης» είναι ένα παρατσούκλι που αποδίδεται στον Πιγκάς, που δηλώνει σοσιαλιστής φιλικός προς τις αγορές και νιώθει το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα ως οικογένειά του, αν και έχει ασκήσει έντονη κριτική στον πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ.

Υπήρξε στενός συνεργάτης του νυν υπουργού Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς και το 2007 ήταν σύμβουλος της Σεγκολέν Ρουαγιάλ στην προεκλογική της εκστρατεία.

Είναι ένας επενδυτής που θέλει περισσότερη ρύθμιση των αγορών και ένας εκατομμυριούχος που δεν έχει ακίνητα και αυτοκίνητα. «Νομίζω ότι μπορείς να υπερασπίζεσαι ιδέες που, οικονομικά μιλώντας, δεν είναι προς το συμφέρον σου», λέει ο ίδιος.

Γιος εκδότη τοπικής εφημερίδας, ο Πιγκάς μεγάλωσε σε χωριό της Νορμανδίας, φοίτησε στο ENA, το κορυφαίο πανεπιστήμιο διοίκησης επιχειρήσεων στη Γαλλία. Μετά τη θητεία του δίπλα στον Στρος Καν προσελήφθη στην τράπεζα επενδύσεων Lazard France ως επικεφαλής ομάδας οικονομικών συμβούλων για την αναδιάρθρωση του χρέους αναπτυσσόμενων κρατών, με την οποία ταξίδεψε μεταξύ άλλων στο Ιράκ, στον Ισημερινό και στην Αργεντινή.

Το 2009 αγόρασε το μουσικό περιοδικό «Les Inrockuptibles» και έναν χρόνο αργότερα, παρά τις αντιδράσεις του Νικολά Σαρκοζί, βοήθησε στη διάσωση της «Monde» επενδύοντας άγνωστο ποσό. «Σκέφτηκα ότι η ?Monde? είναι ένας γαλλικός θεσμός, θα ήταν ντροπή να την αφήσουμε να πέσει αμαχητί», είχε εξηγήσει.

Ως λάτρης της μουσικής ο Πιγκάς πριν από μερικές ημέρες έκανε γνωστή την πρόθεσή του να αποκτήσει μέσω του «Les Inrockuptibles» και τον μουσικό σταθμό Radio Nova, αν και δεν είναι ο μόνος υποψήφιος για την αγορά του.

ΕΡΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ
eri@pegasus.gr